Wist u dat aardappelen en tomaten knollen en vruchten zijn van een zéér giftige plant? Wel eens van voedselvergiftiging gehoord? Als u dit gif van de aardappel binnen krijgt dan worden uw nieren langzaam maar zeker gesloopt.
Aardappelen, tomaten en aubergines zijn allemaal van dezelfde plantenfamilie. De nachtschade familie ofwel de solanaceae zoals een rasechte bioloog ze noemt.
Zijn aardappelen en tomaten dan nèt zo giftig? Zult u zich wellicht afvragen terwijl u het deksel van de afvalcontainer alvast optilt met de zak aardappelen in de andere hand. Het antwoord is een voorzichtig nee. Bij de aardappel, solanum tuberosum, bevat alleen de schil het gif solanine als deze groen is. Solanine, is een giftig glycoside dat in verscheidene plantensoorten uit de nachtschadefamilie (Solanaceae) voorkomt.
Het is samengesteld uit telkens een molecule solanidine (een alkaloïde met een steroïdestructuur, C27H43NO), D-glucose, D-galactose en L-rhamnose. Een solaninevergiftiging uit zich in klachten betreffende het maagdarmkanaal, krampen en verlamming van het centrale zenuwstelsel. Deze verschijnselen treden zelden op bij het eten van onvolgroeide en groene aardappelen, die tot 0,06% solanine kunnen bevatten. In volgroeide niet-groene aardappelen is de solanineconcentratie zeer laag en onschadelijk. De spruiten ( ‘uitlopers’) aan kiemende aardappelen (knollen) bevatten wèl het giftige solanine.

Deze prutskok heeft cherry tomaatjes met het giftige kroontje en al in de pasta schotel verwerkt. Dit is een zware overtreding van de Warenwet.
Vooral tijdens zonovergoten zomers zoals die van 2000 geeft dit problemen. De aardappelen die het meest dicht bij het oppervlak groeien zijn blootgesteld aan zonlicht en maken de stof solanine aan als onderdeel van de stofwisseling.
Bij tomaten ligt het iets anders. Een groene tomaat, de solanum lycopersicum, is niet giftig. Wel het blad en het kroontje dat vaak op een zeer decoratieve manier aan de tomaat zelf vast zit. Soms zit het kroontje er nog aan wanneer de tomaat voor diverse garneringen gebruikt wordt. Wanneer u gewend bent om bijvoorbeeld garneringen gemaakt met radijs met een stukje steel eraan op te eten, dan brengt deze eigenschap u met de tomaat in de problemen. Nu is het niet zo dat u meteen rochelend ter aarde stort maar het zijn vooral uw nieren die overmatig belast worden.
Deze twee planten vormen wellicht een aardige bron van inspiratie wanneer uw schoonmoeder onverwachts bij u op bezoek zou komen.
De aubergine, de solanum melongena, heeft net als bij de tomaat giftige groene vruchtkelken en bladeren.
Maakt u zich niet ongerust. Wanneer u maar goed weet wat de eetbare delen zijn dan wordt uw gezondheid geenszins bedreigd. Wij willen u wel erop wijzen welke gevaren er op de loer liggen als gevolg van goedbedoelde onwetendheid.
U kunt ook uw schoonmoeder wat vaker uitnodigen en haar dan wat vaker uw gerechten te laten voorproeven..
U heeft een leuke schrijfstijl, maar wat ik in dit verhaal mis is waar die blauwzuur zich in de aardappel of tomaat bevindt.
Of zit het soms alleen in de plant zelf?
Beste Jos,
Blauwzuur moet natuurlijk Solanine zijn. In Cassave en sommige bonensoorten zit van nature blauwzuur. Dit gaan wij corrigeren na 12 jaar.
Bedankt voor jouw oplettendheid. Zo worden we toch perfect.
IJsbrand