‘Zij heeft haar man doodgekookt’ hoorde ik iemand doodleuk eens zeggen.

Uuh, kannibalisme in Nederland? Ik zag de kookketel al voor mij, met daarin een redelijk ongelukkig uitziend persoon temidden van het kookvocht.

Ik ben andere kookprocessen gewend. Het gaarkoken van aardappelen en het doden van bacteriën. De deftige voedingsmiddelentechnoloog noemt dit respectievelijk verstijfselen en pasteuriseren.

‘Zie je, zij heeft altijd zo slecht gekookt en daardoor heeft hij een beroerte gekregen’ hervatte zij.

Deze krachtdadige stelling heeft mij zwaar aan het denken gezet, voor zover mijn brein dat toestaat om wat gedachten te ordenen over dit ‘doodkooksyndroom’.

 

Toevallig verscheen deze week (1 september 2004) het lijvige rapport van de onderzoekers van het Rijks Instituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM) ‘Ons eten gemeten’. De kern van dit rapport betoogt exact hetzelfde wat ik al een paar jaar in mijn artikelen schrijf. Ongezonde leefpatronen en overgewicht zijn dodelijke sluipmoordenaars. Wel kunnen we met een gerust hart vaststellen dat ons menselijk lichaam tijdelijk best wat gif kan verdragen. Het laatste is van toepassing als de conditie van het lichaam goed is. Iemand die al jaren een ‘junkfood dieet’ volgt, kiept natuurlijk sneller om als er bijvoorbeeld bacteriologische verontreinigingen in het eten zitten dan iemand die dagelijks veel groenten en fruit eet.

 

Als we de feiten eens op een rijtje zetten is het kookgedrag van een ondeskundige huisvrouw te vergelijken met een Aids epidemie zoals die nu de werkende bevolking van Afrika teistert.

Ik heb het vaker geroepen dat de huisvrouw van tegenwoordig en steeds vaker de huisman, nauwelijks weet wat gezond eten is. Er wordt maar wat aangeknoeid in de keukens. We willen steeds minder tijd aan het aanrecht besteden en meer voor de buis of flat screen lijkt het wel.

Er zijn tal van voorbeelden te noemen van levensgevaarlijk gedrag in de keuken. Ik heb het dan niet eens over het aanrechtdoekje die vreemde geuren gaat aannemen als teken van uitbundige microbiologische activiteit.

 

De frituurpan

Ieder huishouden bezit er wel een. Iedereen weet dat een ondeskundige frituurbehandeling schadelijke stoffen kan produceren die kankerverwekkend kunnen zijn of op een andere manier levensverkortend. Bij oververhitting van het vet kunnen met de eiwitten van de gefrituurde waar acrylamides ontstaan. Een uiterst giftige stof die meer bij de kunststoffenfabricage thuishoort.

Het kleverige laagje bovenin de frituurpan is ook een aardige chemische reactie. Het gaat in dit geval om de polymere vetverbindingen die door langdurige mishandeling van frituurvet kunnen ontstaan.

Weet u bijvoorbeeld wanneer het frituurvet eindelijk eens vervangen moet worden?

Als het bruin is?

Als het niet meer vloeibaar is?

Als het vet zurig gaat ruiken bij het opwarmen?

Als het naar een uitgebrande kaars gaat ruiken?

Als het gaat schuimen?

Als het stroperig wordt?

Als het niveau met de helft gedaald is?

Als het vet in de aanbieding is?

Etc.

Neemt u de proef op de som. U gokt maar wat.

Wij adviseren u om het vet tenminste iedere maand te vervangen en bij regelmatig gebruik iedere week. Als er veel gepaneerde waren zoals kroketten gefrituurd worden dan moet het vet nog sneller vervangen worden. Iedere snackbar weet het. Het nieuwe vet wordt altijd voor de patat gebruikt. Daarna wordt het vet voor de gepaneerde snacks gebruikt waarna het vet bijzonder snel ‘vertrokken’ is.

 

Eetgedrag

Vaak kent een huishouden een eettraditie die van vroeger is meegenomen. Bijvoorbeeld weinig groenten eten of veel gerechten eten met foute vetten, zoetigheid met eiwitten combineren. Het maakt al een heel verschil of men jaar in jaar uit zoete vla of zoete yoghurt als toetje gebruikt.

Ontbijt overslaan, weinig voedingsvezels, te zout eten, geen vis eten, veel verzadigde en geharde vetten eten, teveel suiker gebruiken als gevolg van ons frisdrank-gedrag, hongerdiëten volgen, eenzijdige voeding als gevolg van ‘dat lust ik niet’, even snel buiten de deur eten en vooral véél eten zijn zo’n beetje de ongezonde componenten in ons voedingspatroon.

Wanneer u dit gedrag stug volhoudt dan schuift uw plaats in de rij naar het kerkhof aanzienlijk naar voren.

 

Lang leve de huishoudschool

Ik zou een pleidooi willen houden voor her invoering van de huishoudschool. Zo gek is dat idee ook weer niet. De huisvrouw van tegenwoordig is het koken verleerd. Het VMBO onderwijs kent wel een vorm hiervan maar daar zitten in de regel hele speciale typetjes op.

De kennis die op de huishoudschool vroeger met veel gedreun overgebracht werd zal geïntegreerd moeten worden in alle studierichtingen die de jeugd nu volgt. Voer rustig zo’n levensverlengend vak in. Geef daar studiepunten voor. Dat komt de economie ook ten goede.

Als de werkgevers in plaats van een VUT regeling dergelijk onderwijs zou invoeren dan kan de VUT-leeftijd gerust met 10 jaar omhoog. Dat verzeker ik u. Zo heeft de toekomstige werkgever nog langer plezier van zijn werknemer.

Hm, zo daalt het rendement van de pensioenfondsen!