Dit voormalig eiland wordt ook wel de Parel van Flevoland genoemd. Je waant je er soms in het buitenland. Niet vanwege het Duits dat vooral in de zomermaanden de voertaal is, maar het Urker dialect waarin een rasechte Urker de meest vreselijke dingen over je kan vertellen zonder dat je er één letter van begrijpt.

De rust die aan sommige viskotters te vinden is geeft aan dat alles onder controle is en dat vakmanschap het wint van geknoei. De hectiek in Azië laat wel een andere indruk achter.

Een andere traditie is natuurlijk de visserij. Daar kan bijna geen enkele Urker om heen. Vrijwel iedereen doet wel ‘wat’ in de vis. Naast de vissers, ook wel ‘vissermannen’ genoemd hebben veel Urkers, maar ook Flevolanders werk gevonden in deze industrie.

Naast activiteiten die zich bezighouden met de vangst van vis op de Noordzee houden veel Urkers zich ook bezig met de import en verwerking van vis. U raadt het al. Het zou mij niets verbazen als de grootste importeurs van Aziatische vis zich juist op Urk bevinden. Over wat er zoal geïmporteerd wordt uit verre landen heb ik al genoeg sprookjes verteld.

Noordzeevis
Zelf ben ik een groot liefhebber van Noordzee vis. Het smaakpalet en de verscheidenheid is enorm. Gelukkig lijkt het biologische evenwicht weer te zijn hersteld als gevolg van de berg dwingende maatregelen die de visserij over zich heen heeft gekregen:

· Vangstquotering. Iedere visser mag een beperkte hoeveelheid vis aanvoeren
· Inrichten van rustgebieden voor de vis. Oorspronkelijk bedoeld om kraamkamers voor de vis te creëren. Dit blijkt mislukt omdat de biotoop daar ernstig verstoord blijkt te zijn en er alleen zeesterren en krabbetjes nu voorkomen
· Aanwijzing van natuurgebieden op de Noordzee. Daar heeft de recreant bar weinig aan want het is snel 6 uur varen om bij het natuurgebied te komen. De natuur ligt dan 60 meter onder de kiel. Leuk?
· Gedeeltelijke sluiting van de visgronden ten behoeve van het MSC (duurzame visserij red.) certificaat. Duurzame vissers leggen zich enorme beperkingen op door bijvoorbeeld af te zien van traditionele rijke visgronden. De zuidkant van de Doggersbank bijvoorbeeld.
· Sanering van de vissersvloot. Er varen nu nog maar 250 bootjes rond terwijl wij wel een vloot van 1.000 schepen gekend hebben.

Hoe schoon is onze Noordzeevis eigenlijk?
Deze is brandschoon te noemen. In tegenstelling tot de gekweekte vis, en vooral die uit Azië. Onze Noordzeevis heeft geen medicijnen nodig om gezond te blijven. Onze eigen zoetwatervis wordt overigens wel steeds schoner naar mate de erfenis van de industriële revolutie van de 20 eeuw meer uitgewerkt raakt. Ik ben niet tegen de import maar wel voor schone en eerlijke import. Dit heb ik enkele malen verkondigd.

Waakzaamheid blijft wel geboden. Nederlandse kweekvis is onderworpen aan tal van EU regels. Die is ook brandschoon te noemen mits er niet teveel antibiotica gebruikt worden.

Houden wij onze eigen Noordzeevis altijd wel schoon?
Nee, niet altijd. Luidt mijn eerlijke antwoord.
De visser houdt zich op zee alleen maar bezig met het binnenhalen van puur natuur. Op de wal wordt de kwaliteit nogal eens verprutst.

Welke knoeierijen vinden aan de wal plats met onze eigen Noordzeevis?
Als voedingsmiddelentechnoloog moet ik met gemengde gevoelens aanzien hoe een hele reeks stoffen in de Nederlandse verwerkingsbedrijven toegevoegd worden om het ‘handelsrendement’, smaakbeleving en houdbaarheid te verhogen.

Wij praten over
· Extra water
· Fosfaten
· Anti oxidanten
· Conserveermiddelen
· Keukenzout

Het toevoegen van stofjes aan voedingsmiddelen is wel zo’n beetje de hoofdtaak van een voedingsmiddelentechnoloog. Ik ben er zelf gek op. Maar voor de Noordzeevisserij is dit rendementsverhogend gepruts ronduit schadelijk voor het imago die wij met man en macht juist proberen op te vijzelen.

Alle Pangasius wordt getumbeld is ons verteld. Oh ja, lang niet altijd voegen we fosfaten toe hoor? Roept men terwijl de inhoud vrolijk klotsend het vocht aan het opnemen is.

Laat het geklooi met vis maar aan de Aziaten over luidt mijn advies. Een consument laat zich niet beduvelen.

Hoe kunnen wij het imago van onze eigen Noordzeevis versterken?
Kritiek leveren is redelijk makkelijk. Graag wil ik de volgende suggesties doen om het imago te versterken en goed neer te zetten zoals het hoort.

Door drie simpele uitgangspunten te hanteren en zwaar in de publiciteit te brengen:
1. Er zijn geen medicijnen, antibiotica en groeimiddelen gebruikt
2. De vis wordt op een duurzame en hygiënische wijze gevangen en verwerkt
3. Er worden geen onnatuurlijke stoffen toegevoegd na de vangst. Zelfs geen water!

Samengevat zijn de bijzondere kwaliteitskenmerken van Noordzeevis:
· Gezond
· Schoon
· Puur

Noordzeevis in vergelijking met importvis
Om dit schone imago te bereiken moet er wel wat gebeuren door het eigen geklooi van sommige Nederlandse visverwerkers aan banden te leggen.
De Noordzeevisserij moet zich op een paar fundamentele punten zoals hierboven beschreven weten te onderscheiden van de Aziatische kneutvis
Naar mijn mening is het snel terugkoelen van de vis direct na de vangst en uiteraard het fileren en verpakken de enige bewerkingen die vis moet ondergaan.
De importvis op z’n plaats zetten is zo’n beetje het makkelijkste dat er is, vooral als je bewijzen hebt over hoe het er ter plaatse werkelijk aan toe gaat. Gefundeerde kritiek heet dat.

Wie koopt er nog Chinees melkpoeder…? Dat bedoel ik maar.

Een lekkerbek ontleent zijn goede smaak van de vis die er in zit?

Juist ja, Kabeljauw!