Tijdens de warme nazomerdagen van 2010 heb ik mijn familie eens getrakteerd op een IJsje. Omdat alleen het beste van het beste is goed genoeg is om de prettige zomerstemming erin te houden laadde ik het winkelwagentje vol met heerlijke Viennietta ijstaarten. Vanillesmaak deze keer.

Zowel de Viennietta (hier afgebeeld) als de Magnum ijsjes zijn van dezelfde fabrikant. Helaas smaakt de Viennetta gewoon beroerd.

De smaak van dit toetje? Helaas tegen alle verwachtingen in, gewoon beroerd. Het beste te vergelijken met dat van koud zompig karton met een zoete ondertoon. Het lijkt wel een Oostblok product of erger nog, een Aziatisch gedrocht. Ondanks de toepassing van meerdere aroma’s. De interesse was snel gewekt om het etiket maar eens nauwkeurig te bestuderen.

Dit valt op het etiket te lezen:
IJs met vanillesmaak en laagjes van cacaofantasie (13%)
Ingrediënten:
· Gehydrateerde magere melk
· Plantaardig vet
· Glucose-fructosestroop
· Water
· Suiker
· Lactose en melkeiwitten
· Magere cacaopoeder
· Glucosestroop
· Emulgatoren (mono- en diglyceriden van vetzuren E471*, ammonium fosfatiden E442*)
· Stabilisatoren of (johannesbroodpitmeel E410*, guargom E412*, carrageen E407*)
· Aroma’s (!)
· Kleurstof (caroteen E160a*)

*De E nummers zijn niet vermeld maar de stoffen zijn voluit geschreven. Dit is een legale maar redelijke goedkope camouflagetruc om te doen alsof er geen E-nummers in het product zitten. Zie verder onder punt 7.

Dagelijkse voedingsrichtlijn gebaseerd op 2.000 kcal.
Houdbaarheidsdatum: 08/2012 EAN code: 4056100013347

Wat zegt het etiket ons?
Normaal kan een etiket van Unilever als voorbeeld genomen worden hoe het moet op het gebied van etikettering. Echter, deze Viennetta is een uitglijder van de eerste orde.

Whow!
Dit zijn een paar feiten die er niet om liegen:
1.Het gegoochel met getallen
Afronding van de calorische waarde naar één portie is niet helemaal juist berekend. In piepkleine lettertjes staat in een klein hoekje hoe groot de portie moet zijn: 49g. Men heeft een stevige afrondingsfout gemaakt naar 120kcal per portie terwijl dit toch echt 123kcal per portie moet zijn. Wel een toevallige fout die een gunstige richting op gaat.
De aanbevelingen op de voedingswaarde wijzer zijn gebaseerd op een dagelijkse inname van 2.000kcal. Dat is wel erg simpel. Een normale waarde is 2.500kcal. Daarnaast zijn de waarden voor koolhydraten en verzadigd vet niet eens opgenomen. Dit is ook niet wettelijk verplicht.
2.De verlopen actie
Er is een ‘3 Heartbeat’ zegeltje afgedrukt op de doos. Een beetje jammer is dat deze actie al bijna 3 jaar afgelopen is (sinds september 2007). Een argeloze consument die dit pakje op de THT datum koopt, komt met een schok achter dat hij zo’n 5 jaar te laat is met plakken. Nu zit ik mooi met een schoenendoos heartbreaks in mijn maag zeg! Een mooiere ‘contradictio in terminis’ is bijna niet te bedenken.
3.Cacaofantasie
Dit is een Warenwettelijke aanduiding van zo’n beetje alles wat maar geen chocolade mag heten. De dure cacoaboter is vervangen door goedkoop, in dit geval zéér goedkoop gefractioneerd en/of gehard plantaardig vet. Gewoon vervalste chocolade is dit. Onbegrijpelijk dat Unilever hier nepchocola gebruikt terwijl de Magnums wel goede echte chocolade bevatten.
4.Het e-teken
De typografie van het e-teken komt niet overeen met dat wat in 1985 reeds is voorgeschreven in het Hoeveelheidsaanduidingenbesluit in Bijlage 1. Het is een klein detail maar de Viennetta makers hebben regimenten aan ‘Quality officers’ die deze bocht toch wel kunnen halen?
5.Het vet dat in dit product zit bevat maar liefst 88% verzadigd vet!
14% van de totale hoeveelheid vet (16%) is verzadigd. Dit is een vetsoort die als ingrediënt niet meer in de voedingsmiddelenindustrie thuishoort, maar in de scheepvaart als schroefas vet. Een jaar geleden waren deze waardes nóg rampzaliger. Toen werd er 15% verzadigd vert geclaimd op een totale hoeveelheid van 16%. Door deze waarschijnlijk ongelukkige afrondingsfout wordt het percentage verzadigd vet zelfs 94%. Bijna volledige verzadiging!
Wijselijk wordt het gehalte aan transvetzuren niet vermeld in dit product. Ik schat dat dit snel in de procenten zal lopen. Het zal niet waarschijnlijk zijn dat men het moderne wijze van harding heeft toegepast waar weinig transvetzuren ontstaan, namelijk die van enzymatische verestering in plaats de meer ouderwetse (gedeeltelijke) hydrogenering met nikkel en waterstofgas bij hoge temperatuur. Zolang die harding volledig is, dan zullen er geen transvetzuren meer zijn. Als al het vet gedeeltelijk chemish gehard is, dan zal het vet zeker 18% trans bevatten.
Tijdens een symposium die de titel droeg ‘Innovatie met zuivel’ op 2 november 2010, hebben wij Arjen Bot, onderzoeker ‘Spreads & Dressings’Van Unilever R&D te Vlaardingen wat vragen gesteld over de idiote vetzuursamenstelling van de Viennetta. In het tweeledige antwoord dat deze onderzoeker ons gaf stelden wij vast dat Unilever nog steeds de ouderwetse hydrogening van plantaardige oliën toepast in plaats van de moderne veresteringsmethode en dat Unilever steeds minder geharde vetten toepast. (hoewel dit beleid nog niet is doorgevoerd bij de Vienetta). Met dit flut antwoord moesten wij het daar maar mee doen.
6.Waar is het ik kies bewust logo?

Mijn jongste zoon kijkt terecht bedenkelijk. Als hij gezond oud wil worden dan zijn er gezondere keuzes dan dit toetje

Hier zal professor ‘Jaap’ nóóit zijn goedkeuring aan geven om het mede door Unilever gesponsorde ‘Ik kies bewust logo’ op te zetten. En dan te bedenken dat Unilever de mede bedenker is van dit redelijk misleidende en voor menig fabrikant te duur logo! Over een twee sporenbeleid gesproken.
7.De E-nummer camouflagetruc!
Er zitten maar liefst 6 E nummers in dit product die men niet als nummer vermeldt maar voluit schrijft. Zo lijkt het alsof dit product E-nummer vrij is. Dit is een zeer oude en sleetse truc. Steeds meer bedrijven gaan over op ‘clean labelling’. E nummers worden door veel consumenten als ‘gifnummers gezien, terwijl dat absoluut niet het geval is. Sommige consumenten vinden het erg belangrijk om E nummer vrij te eten. Juist voor deze groep is dit etiket erg misleidend. Je kunt niet verwachten dat de doorsnee consument een studie voedingsmiddelentechnologie gevolgd heeft. Het tegendeel is helaas eerder waar, er lopen helaas veel voedselanalfabeten rond.
De mono en diglyceriden kan men overigens met enzymen makkelijk maken uit het vet in de ijsmix, dan heb je wel de functionaliteit maar geen declaratie. Daarnaast komen stabilisatoren Guargom en Johannesbroodpitmeel uit dezelfde familie, waarom heb je dan voor een bevroren product 3 stabilisatoren nodig waar er 2 van redelijk veel op elkaar lijken?
8.Plantaardig vet?
Dit is gehard of super gefractioneerd plantaardig vet wat men gebruikt. Dit moet aangeduid worden. Nergens in de natuur is plantaardig vet te vinden met 88% verzadigde vetzuren. De zoveelste overtreding van de bepalingen van het WEL (Warenwetregeling Etikettering Levensmiddelen). Alle vetten en oliën die bewerkt zijn moeten herkenbaar aangeduid worden naar mijn idee.
9.Geen allergenenvermelding
Oei, je zult maar een koemelkallergie hebben en geen flauw vermoeden hebben dat dit vrijwel altijd in ijs verwerkt wordt. Naar mijn idee moet dit duidelijk apart vermeld worden, conform de bepalingen van het WEL. Gelukkig vindt de nVWA handhaving van deze regels absoluut geen prioriteit hebben. Het oude verpakkingsmateriaal kan gerust eerst opgemaakt worden.
Is het product gezond?
Dacht ik even van niet!
Nu is het wel zo dat iedere ijseter best wel beseft dat ijs niet het meest gezonde product is dat er bestaat maar Unilever breekt alle records.
Er zit meer dan 20% suiker in dit product.
Er zitten ook nog 4% bindmiddelen die ook tot de koolhydraten gerekend worden. Het is een ideaal product als je aan een permanente hypoglycemie lijdt. Laat de diabetes patiënt niet teveel nemen.
Wat jammer! Het lijkt er op dat een redelijk ongeschoolde voedingsmiddelentechnoloog dit product ontwikkeld heeft of eentje die gezwicht is onder de druk van de marketeers.

Ik ben hevig teleurgesteld in de kennelijke verloedering van een A merk product als een Viennetta terwijl Unilever toch bekend staat als de nationale heilsoldaat op gebied van gezondheid?