‘Goed bezig!’ lijken mijn darmen te zeggen, iedere keer als ik een wind moet laten. Gewoon een gezonde vorm van verbale flatulentie, lijkt wel. Ik gebruik Yakult regelmatig. Hoe kan dit? Dat zal ik u technologisch uit elkaar leggen…

Wat is Yakult eigenlijk? Is het echt wel zo gezond en ‘high tech’ als beweerd wordt?
Het drankje is zeker niet ongezond maar er kunnen wel een paar technologische kanttekeningen bij geplaatst worden om dit marketing gevoelige product met beide benen op de grond te zetten. In de reclames wordt de consument een scenario voorgeschoteld dat de darmen een ongewisse toekomst tegemoet zien als dit product niet zeer regelmatig ingenomen wordt.

Yakult: het recept voor zacht reutelende darmen?
Liever niet natuurlijk, want dat betekent dat er geluid uit je darmen komt. Altijd lastig als je in een bespreking bent en er is het gesmoorde geluid te horen van een protesterende fietsbinnenband die onder luid misbaar heel langzaam leegloopt.

Het product is lang houdbaar. Na vier jaren op kamertemperatuur bewaard te hebben zakt het melkeiwit samen met de bacteriemassa uit naar de bodem. Dit product is microbiologisch stabiel en is alleen maar fysisch ‘bedorven’.

Yakult is een probiotisch drankje dat een reincultuur bevat van een melkzuur bacterie die het spijsverteringskanaal kan overleven. Hiermee wordt bewezen dat deze bacterie, de Lactobacillus casei Shirota functioneel blijft tot aan het bittere eind. Melkzuur bacteriën schaden het lichaam niet snel, dus het is altijd goed om een paar bij de hand te hebben. Soms vertoef ik in zuivelkringen met een hoog wetenschappelijk gehalte. Daar is steevast te horen dat het innemen van levend melkzuur altijd goed voor je is. Karnemelk, yoghurt, kaas, zuurkool, kuilgras(!) zijn dus zaken die van nature goed voor je zijn vanwege de aanwezigheid van melkzuur bacteriën. Het zijn andere soorten dan die in Yakult voorkomen maar wel afkomstig van dezelfde familie, de Lactobacillae.

Dit viel er in 2008 op het etiket te lezen.
Ingrediënten:
· Water
· Magere melk
· Glucose-fructosestroop
· Suiker
· Aroma
De actieve Lactobacillus casei Shirota
Yakult is glutenvrij
Gekoeld bewaard, bevat Yakult 10¹⁰ (10 miljard) Lactobacillus casei Shirota per 100ml.

Voedingswaarde per 100ml
· Energie 74,4 kcal
· Eiwit 1,4g
· Koolhydraten 17,2g waarvan suikers 17,2g
· Vet <0,1g
· Voedingsvezel 0g
· Natrium 0,02g
Verbazingwekkend dat er zo weinig eiwit in zit, terwijl magere melk van nature snel 3,5% bevat. Er zit wel erg veel water in dit drankje dus. Op het oog wordt zo 40% water toegevoegd.
Het suikergehalte was in 2008 schandalig hoog: 17,2% We zien wel dat Yakult haar leven aan het beteren is. Het suikergehalte bedraagt nu 14,8% Dit zit nog royaal boven de waarde van een glas Cola!
De neerwaartse prijsspiraal van Yakult.
2002: 7 x 65ml voor slechts € 3,25. Per liter: € 7,14
2008: 7 x 65ml voor slechts € 2,54. Per liter: € 5,58
2012: 7 x 65ml voor slechts € 2,46. Per liter: € 5,41
Dit valt er in 2012 op het etiket te lezen:
Voedingswaarde per 65ml (per 100ml)
· Energie 42,9 kcal (66,0)
· Eiwit 0,9g (1,4)
· Koolhydraten 9,6g waarvan suikers 9,6g (14,8)
· Vet <0,1g
· Voedingsvezel 0g
· Natrium 0,01g
Hier heeft men de rekentruc toegepast om de portiegrootte van 65ml in de berekening mee te nemen in plaats van de eerder genoemde 100ml. Hierdoor lijkt het product 35% minder zoet bijvoorbeeld.

Een halve eetlepel suiker als ontbijt naar binnenwerken zonder al teveel ballast stoffen vindt mijn huisarts geen goed idee. Een glas frisse karnemelk is een prima alternatief.

Technologische kanttekeningen bij Yakult
De kleur
Het drankje is gelig van kleur terwijl er geen kleurstof aan is toegevoegd. Dit lijkt afkomstig van het traditionele lange pasteurisatieproces dat bij Yakult plaatsvindt. Hierdoor treedt er een bruinkleuring als gevolg van een Maillard reactie op. Deze ontstaat wanneer reducerende suikers verhit worden en onder invloed van de zuren (eiwitten) allerlei chemische reacties aangaan. De typische kooksmaak die hieruit ontstaat wordt veroorzaakt door de niet ongevaarlijke ‘Mercaptanen’. In de literatuur is veel over deze reacties te lezen.
Iedere zuiveltechnoloog weet dat deze reactie zoveel mogelijk vermeden moet worden omdat het een gassige geur oplevert als gevolg van de Mercaptanen die gevormd worden. (Mercaptanen worden ook als geurstof aan het normaal gesproken geurloze aardgas toegevoegd uit veiligheidsoverwegingen.) Deze g assige smaak kan men in ouderwetse gesteriliseerde flessen- en koffiemelk herkennen. Yakult ontleent zijn gelige kleur zelfs aan de ‘Maillard reactie’. Hm, het is zo’n goed begin van je dag zegt men.
Gewoon op moderne wijze kort pasteuriseren is voldoende, lijkt de oplossing maar dan is het product gewoon wit. Zo wordt het proces nóg goedkoper. Het kan best. Bovendien is wit nog altijd de kleur van de onschuld.
Het idiote suikergehalte
Om de ongetwijfeld zeer zure smaak weg te werken moet dit gecompenseerd worden met zoetigheid. Bijna 15% is een ramp voor ons menselijk lichaam, vooral als wij een Yakult als snel ontbijt shotje innemen. ’s-Ochtends is ons bloedsuikerniveau op een normaal niveau en een plotselinge inname van snelle suikers en vooral glucose (die een hoge glycemische index heeft) zorgt voor een snel oplopende bloedsuikerwaarde. Het lichaam moet zeer snel hierop reageren door insuline aan te maken omdat anders sprake zal zijn van hyperglycemie. In de meeste gevallen gaat het goed en kan een gezond lichaam deze glucosestoot makkelijk aan. Maar als door omstandigheden, zoals bij obesitas het geval is, het regelsysteem een beetje gammel is, dan rest alleen de diagnose diabetes te stellen. Met andere woorden: consumenten die aanleg hebben voor suikerziekte moeten dit product nooit alleen en enkel als ontbijt nemen. Zo komt de jeugd aan diabetes door Cola te drinken als ontbijt. (De diagnose ‘diabetes’ bij tieners is allang geen bijzonderheid meer)
De stabiliteit
Het lijkt wel of er melkpoeder is toegevoegd maar het zullen wel neergeslagen gesuspendeerde caseïne eiwitten zijn vanwege de lage pH van het product. Na verloop van tijd vormt zich een neerslag in het potje om uiteindelijk een 5mm hoog bezinksel te vormen. Het lijkt meer voor de hand liggend dat dit dood celmateriaal moet zijn omdat het gehalte aan Lactobacillus casei Shirota dusdanig hoog is dat welhaast gesproken kan worden van pure
bacteriemassa. Kiemgetallen van boven de 10⁹ komen hier dicht in de buurt. (1 miljard/ml)
Het aroma
Het lijkt een fruitig aroma. U mag zeggen waar dit naar smaakt. Naar mijn mening hoeven gezondheidsproducten niet gearomatiseerd te worden. Dat hoeft bij karnemelk en yoghurt ook niet, terwijl die naar mijn mening bijna net zo gezond zijn. Voeg een natuurlijk zuivelferment toe. Scheelt weer in de kosten.

De prijs
Ondanks de prijsverlaging van 24% over de afgelopen 10 jaar blijft het hoog voor een potje gezoet en dun yoghurtconcentraat. Voor dat geld (€ 5,41 per liter) koopt de consument een fles wijn van goede kwaliteit.

De Melkzuurbacteriën
Het feit dat de Lactobacillus casei Shirota een zuur- en darmkanaal resistente bacteriestam is wordt niet in twijfel getrokken. Echter, er blijven voldoende melkzuur stammen in ons normale voedselpakket over die het darmkanaal niet helemaal zullen overleven maar in het traject ervoor net zoveel heilzame werking zullen hebben naar mijn idee. Er wordt teveel de indruk gewekt dat de Lactobacillus casei Shirota een ‘Rambo bacterie’ is die alle rampen kan overleven en de formule vormt voor een 100 jarig leven..
Verder wordt de heilzame werking van Yakult teveel gespiegeld met het dieet van een zwerver lijkt wel. Als iemand structureel zeer ongezond eet, dan heeft dat persoon veel baat bij Yakult. Ook bij een glas karnemelk of yoghurt per dag naar mijn idee.
De houdbaarheid
Na 4 jaar bewaren is het product nog steeds goed. Er treedt geen microbiologisch bederf op.  Het flesje bevat nu 45ml ipv 65ml. Er is kennelijk 30% verdampt door het kunststof flesje. Zo denderend is de kwaliteit van de verpakking ook weer niet. Onze bewaarproef wordt nog voortgezet.
Yakult heeft didactische voordelen!
Tijdens onze opleiding voedingsmiddelentechnologie maken wij dankbaar gebruik van de eigenschappen van Yakult. Wij maken een heel mooi microscopisch preparaat zonder dat er eerst een ophopingskweek uitgevoerd hoeft te worden. Scheelt weer twee dagen voorbereidingstijd. Direct één druppel Yakult op het objectglaasje, drogen en dan een Gram kleuring op loslaten. Ideaal! Je ziet een echte reincultuur anaërobe Gram positieve staven.

Daarom ben een trouwe afnemer van Yakult.