Regelmatig keert de Whisky saus van Calvé terug bij ons op de examentafel waar de cursisten voedingsmiddelentechnologie hun intelligentie op kunnen botvieren ter afsluiting van een 15 weekse opleiding . De prijs van deze waterbrij is met 20% gestegen en de voedingswaarde van 330kcal/100g naar 248kcal/100g met 25% gedaald. Dat Unilever een gewiekste geldgenerator is weet iedereen onderhand. Dronken zijn de cursisten op 1 juni 2018 niet geworden. Het whiskypercentage bedraagt een miezerige 0,5% en het alcoholgehalte kunnen we gerust naar 0% afronden.
Als u het mij vraagt staat de integriteit op het spel van dit bedrijf dat zich met uiterst slinkse en vooral ‘Unileveriaanse’ wijze de consument tracht te misleiden. Deze zeer waterige en bleke whisky saus hoort bij de BBQ thuis. Als brandblusser.

Er is nu een blokjes code op het label geplaatst. Even had ik de hoop dat het een QR code betrof met extra bovenwettelijke informatie over de uitmuntende kwaliteit van dit product. Helaas. Het is een interne geheime code, waarschijnlijk om te borgen dat het juiste label gebruikt wordt
Enkele misleidings foefjes van Unilever
- De lappen tekst die in zeer kleine lettertjes onder de cosmetica TV reclames gedurende 2 seconden te zien zijn. Er is geen mens die zo snel de disclaimers kan lezen dat het product welhaast in familieverband is getest met een paar personen.
- Het verzwijgen van palmolie als ingrediënt op de topfolie van Becel. Zie column: http://www.scientanova.com/2017/06/26/1713-palmolie-vrij-claim-rukt-op/ Nu is het de zorg van het investeringsfonds KKR. Ik vermoed dat binnenkort de gezondheids ‘lijken’ uit de kast zullen rollen. Er zijn momenteel onderzoeken gaande op het gebied van moderne raffinagetechnieken van plantaardige oliën die voor de oh, zo gezonde plantaardige margarine gebruikt worden.
- De Whisky cocktail saus met een relatieve prijsstijging van 55% door royale hoeveelheden toegevoegd water 16% en 30% minder olie.
De consument mag wel een voedselanalfabeet zijn maar die is niet geheel achterlijk om deze trucjes te doorzien.

Het oude product bralde ons in 2015 toe dat er opeens meer in zit. Nu heeft men dit teruggedraagd door minder olie te verwerken en een royale hoeveelheid water aan de receptuur toe te voegen ter vervanging. Jammer. Wel intirgerend dat men opeens het jaartal 1898 uit het logo weglaat. Is men niet trots op de Delftse historie? Ik vrees dat deze saus in een ver buitenland gemaakt wordt waar men meer moeite heeft met jaartallen. Het nieuwe label is ook opgepimpt door de goedkope en ordinaire tomaten te vervangen door de chiquere garnalen. Dit heet marketing.
Het label verraadt alles
Voor onze lessen voedingsmiddelentechnologie mooi lesmateriaal. Bij de reguliere HBO opleidingen heeft men wat meer moeite om de lesstof op dit gebied actueel te houden. Ik zie de luie docenten in hun lange zomervakantie voor de caravan nu al meeschrijven. Pure studiehumor. Eh, vergeet de bronvermeldingen niet.
Oude label | Nieuwe label |
tomaat 31% | tomaat 31% |
raapzaadolie | water |
water | raapzaadolie |
azijn | azijn |
suiker | suiker |
gemodificeerd maïszetmeel | gemodificeerd maïszetmeel |
eigeel | glucosestroop |
dextrose | Mosterd (water, mosterdzaad, azijn, zout, aroma, specerijen) |
mosterd (water, mosterdzaad, azijn, zout, specerijen, aroma’s) | eigeel |
glucose fructose stroop | zout |
zout | Worcestersaus (water, glucosestroop, suiker, moutazijn (gerst), zout, aroma, ui, ansjovis, geconcentreerd citroensap, specerijen, kruiden, zonnebloemolie) |
worcester saus (water, glucosestroop, moutazijn (gerst), suiker, zout aroma’s, ui, ansjovis, azijn, geconcentreerd citroensap, specerijen, kruiden) | whisky 0,5% |
whisky 0,5% | paprika |
paprika | conserveermiddel E200 (Sorbinezuur) |
conserveermiddel E200 (Sorbinezuur) | antioxidant E385 (EDTA) |
paprika extract | aroma (bevat gerst, melk) |
aroma (bevat gluten, melk) | |
antioxidant E385 (EDTA) |
Wat valt ons op?
Het water nu opeens het tweede ingrediënt is geworden. Ga er maar vanuit dat het dicht tegen de 31% ligt. Unilever heeft de waterkraan ontdekt om de winstmarge op te poetsen!
Gemodificeerd maïs zetmeel kan gerust vervangen worden door een niet chemisch gemodificeerd zetmeel, dat niet als ‘gemodificeerd’ gedeclareerd hoeft te worden. Pure luiheid van de technoloog om dit uit te zoeken. Er is volop keus aan ‘schoon’ zetmeel dat alleen als ‘zetmeel’ gedeclareerd hoeft te worden en dezelfde eigenschappen heeft als het chemisch gemodificeerde spul. Veel consumenten denken onterecht dat dit genetisch gemodificeerd zetmeel is.
De worcester saus (Spreek uit als: woestersaus) is van receptuur veranderd. Wellicht kent u deze naar verzuurde aanrechtdoekjes ruikende saus wel dat een duidelijke ondertoon van geoxideerd azijn heeft. Dat wordt dan eufemistisch ‘moutazijn’ genoemd. Brr. Het ingrediënt suiker is weggelaten maar zit nog wel in de subvermelding van moutazijn. Het woord aroma’s is vervangen door het enkelvoud: aroma. Toch wel verwonderlijk dat deze naar afgewerkte motorolie smakende saus nog een aroma bevat. Er is nu zonnebloemolie toegevoegd. Wellicht om ervoor te zorgen dat die viezigheid gesmeerd door uw keelgat glijdt. Bah. Ik weet dat smaken verschillen. Ik zal het nooit eens worden met de kunsten van de Engelse keuken.
Paprika extract is nu weggelaten. Volkomen terecht, waarom extract toevoegen als er ook naar verluidt echte paprika in gaat. Hetzelfde geldt voor het mengsel glucose – fructose stroop dat nu alleen door glucosestroop is vervangen. Gelukkig zijn twee technologische klungeligheden gecorrigeerd.
Dit zegt ons de voedingswaardewijzer
Zo rekenen wij het vochtgehalte uit:
Een voedingsmiddel bestaat uit vijf chemische componenten: Vocht, eiwit, vet, koolhydraten en as, die samen 100% vormen. De laatste component moet geschat worden aan de hand van het zoutgehalte met daar bovenop de mineralen die in de andere ingrediënten zitten zoals tomaten puree dat veel kalium bevat. Ik schat maximaal 0,5%. Totaal asgehalte wordt nu 1,2 plus 0,5 = 1,7
Door van 100% de vier componenten af te trekken blijft het vocht over:
* Whiskysaus oud recept: 100-0,9-31-11-1,6= 55,5% vocht
* Whiskysaus nieuw recept: 100-0,7-21-12-1,7= 64,6% vocht
Dit is een stijging van 16,4%
Het blijft onbegrijpelijk waarom de EU regelgeving Vo1169/2011 het vochtpercentage niet laat vermelden in de voedingswijzer. Uw blikje kattenvoer moet dit wel verplicht op het etiket zetten. Raar of niet? Ik blijf van mening dat iedere gram water dat aan een voedingsmiddel toegevoegd wordt ook specifiek op het label vermeld dient te worden. Dit heet gewoon eerlijk en transparant zijn in normaal Nederlands en draagt in hoge mate bij aan de eigen productintegriteit.
Er is minder vet (raapzaadolie) gebruikt. Uitgaande van het vetgehalte lezen we dat deze van 31 naar 21% is gedaald. Olie is een dure grondstof. Men heeft ruim 30% minder olie gebruikt. Dit komt de smaak van de whiskysaus niet ten goede. Niet getreurd, er zitten genoeg aroma’s nog in de receptuur.
Het zoutgehalte is met 10% verhoogd van 1,1 naar 1,2%. Dit is een belangrijke trendbreuk met de overige voedingsmiddelenfabrikanten die wel van keukenzoutvervangers hebben gehoord en actief werken aan keukenzout reductie. Ai, ai, weer een technologische misser.
Wat zijn de mogelijke verbeterpunten voor Unilever?
- Saus divisie verkopen. Rentabiliteit is ongetwijfeld hoog door het toegepaste watermanagement
- Stuur de Koning Willem-Alexander maar een traytje, dan ziet zijn hele familie van dichtbij het lachwekkende resultaat van effectief watermanagement
- Breng de kwaliteit weer terug in de saus en lever geen product af met door zetmeel gebonden water
- Maak werk van de productintegriteit en wees open en transparant naar de consument toe. Dit zijn beleidszaken die de aandeelhouders op de lange duur wel zullen belonen
- Schud de technologen eens wakker en leer ze hoe ze lekkere sauzen kunnen maken. Ik weet wel een stageplaats in het midden van het land en een goede opleiding
Bestudering van het ‘vernieuwde’ product leverde slechts de conclusie op dat Unilever dit product gedegradeerd heeft tot een B-merk product dat voor veel te veel geld in de winkel ligt.
Als je niet naar jouw klanten luistert, dan doet iemand anders het wel
(Sam Walton, oprichter van Wal-Mart)