Het nieuwe jaar is nog geen drie dagen oud en Nederland BV wordt alweer opgeschrikt door de eerste flauwekul recall doordat per ongeluk mosterd in de Jumbo  Fleischwurst verwerkt is. “Deze worst kan zonder aankoopbon teruggebracht worden”, vermeldt het bericht ter geruststelling. Heerlijk, die nadruk op het afzien van de Hollandse kruideniersmentaliteit.

Aangezien mosterd een typisch worstingrediënt is, kijkt een ‘mosterdallergielijder’ wel uit om een samenraapselvleesproduct als worst te eten. Fijngemalen worstsoorten zoals Fleischwurst, boterhamworst en dergelijke gelden als het afvalputje voor de vleesindustrie. Alle incourante delen van de slager, net als alle restjes van de snijmachine verdwijnen als een onherkenbare brij in dergelijke worstsoorten. Vaak zijn deze resten nog te herkennen in de worst als minuscuul kleine donkere of blauw paarse puntjes in het worstplakje. Ja, ook de restanten van de blauwe vleeskeuringsstempels worden ook in de worst gedraaid, aangezien zwoerd een belangrijke grondstof is voor dergelijke worstsoorten. De praktijk leert vaak dat er weinig tot niets door de klant teruggebracht wordt. Wel worden de schappen van de supermarkt en de voorraad van het DC opgeruimd en daarvoor worden vorstelijke, contractueel vastgelegde rekeningen voor opgemaakt ten laste van de producent.

Zijn die terugroepacties nu allemaal wel nodig?
De meeste kunnen in de categorie ‘kul’ ingedeeld worden. Regelmatig worden de consumenten opgeschrikt door een veiligheids waarschuwing dat er voedingsmiddelen teruggeroepen worden omdat er iets mis is met de etikettering en dat er daardoor een allergeen in het product zit er niet in thuishoort. Met veel bombarie wordt een terugroepactie ontketend alsof er een dodelijk rattengif in de producten zit! Naar mijn idee wegen de kosten van een terugroepactie voor een allergeen niet op tegen het mogelijke gevaar dat een allergeen op kan leveren. Vanuit de risico beoordelingen (Kans maal ernst = gevaar) die volgens de principes van HACCP uitgevoerd worden, worden allergenen vaak op hetzelfde gevaren niveau ingeschaald als dat van een stuk glas of staalsplinter. Voedselallergieën moet je wel serieus nemen maar de zeer kostbare maatregelen die worden opgelegd zijn in mijn ogen zwaar overdreven en wegen niet op tegen het werkelijke risico op landelijk consumenten niveau. Een aardnoten allergie en gluten intolerantie (de laatste in mindere mate) zijn wat mij betreft de meest heftige. Er is zelfs een supermarkt keten die gespecialiseerd lijkt om alle etiketten op allergenen te checken. Die is ook lijstaanvoerder en kan pochen op mooie statistieken dat zij de belangen van de consument wel érg goed beschermen. Bij mij rijst de vraag of de recallverzekeringen niet beter een uitsluitingsclausule in de polissen moeten opnemen om de schadekosten te beperken. Veel bedrijven zijn echter banger voor immateriële imagoschade en mogelijke schadeclaims en geven de voorkeur aan om mee te doen aan deze recall gekte en daardoor veel geld uit te geven. Het is uiteindelijk de consument die de rekening betaalt.

Welke 14 allergieën moeten verplicht vermeld worden op het label?
De EU heeft een verordening (Vo 1169/2011 Bijlage II) opgesteld waarin de volgende allergenen verplicht in een duidelijk afwijkende typografie op het label vermeld dienen te worden:
1 glutenbevattende granen, zoals tarwe (waaronder spelt en kamut), rogge, gerst en haver.
2 ei
3 vis
4 aardnoten zoals pinda’s
5 schaalvruchten, zoals amandelen, hazelnoten, walnoten, cashewnoten, pecannoten, paranoten, pistachenoten en macadamianoten
6 soja
7 melk, inclusief lactose
8 schaaldieren
9 weekdieren
10 selderij
11 mosterd
12 sesamzaad
13 sulfiet
14 lupine

Hoe is deze lijst van 14 samengesteld?
Nu komen we weer een fraai stukje EU bureaucratie tegen. Men heeft in de hele EU gekeken in welk land de meeste allergieën voorkwamen en zodoende deze idiote lijst opgesteld. Ik moet de eerste nog tegenkomen die allergisch is voor selderij en lupine zaden. Het is wel een feit dat inwoners in Finland heel andere allergieën hebben dan iemand uit Griekenland bijvoorbeeld. Er is altijd iemand wel allergisch voor ‘iets’.

Zijn er nog méér allergieën?
Jazeker, voor voedingsmiddelen zijn er zeker nog 25 extra te noemen. Zo zijn er consumenten die extreem gevoelig op oesters reageren maar wel een bak mosselen kunnen opeten. In beide gevallen zijn dit schaaldieren. Er wordt vaak heel verschillend gereageerd op verschillende vissoorten. Makreel bijvoorbeeld kan een heftige histamine reactie teweegbrengen net als ingeblikte tonijn.

Allergenen die niet op de lijst vorkomen en toch regelmatig genoemd worden door personen uit onze directe omgeving zijn:
1 Varkensvlees
2 Koriander
3 Salicyl (aspirine)
4 Benzoaten (Parabenen die o.a. in cosmeticaproducten zitten)
5 Glucose
6 Fructose
7 Sucrose
8 Aminozuren (zoals histamine uit zuurkool, makreel en tonijn)
9 – 16 Biogene aminen (8 stuks) zoals putrescine, adrenaline, dopamine, fenlylathylamine, noradrenaline, serotonine, tryptamine en tyramine.
17 Nikkel
18 Aardbeien (ongewassen met heet water)
19 Paddenstoelen
20 Azijn
21 Cacao
22 Formaldehyde (Spaanplaatgas)
23 Honing
24 Kinine (Tonic)
25 Penicilline

Ook mensen met deze allergie hebben geen leven, aangezien je lichaam zelf in elk geval adrenaline, dopamine, noradrenaline, serotonine aanmaakt.

En de EPI-pen voor mensen met een allergie bevat juist adrenaline om de allergische reactie onder controle te brengen, waardoor ze tijd hebben om naar een ziekenhuis gebracht te worden voor verdere behandeling.

Er is ook een hele reeks groenten te noemen die een allergische reactie kan veroorzaken: rabarber, postelein, peterselie, mierikswortel (ook Wasabi), rode bieten, koolsoorten, artisjokken, asperges (het aminozuur asparagine), augurken, tomaten, uien, venkel, witlof, wortelen, bonen en bloemkool.

Wat is er toch aan de hand met voedselallergieën?
In de VS denkt men dat 10% van de bevolking een voedselallergie heeft. 20% van de bevolking DENKT een allergie te hebben. Deze resultaten van dit onderzoek zijn onlangs gepubliceerd door de Northwestern University van Chicago en is uitgevoerd op 40.000 volwassenen. De meest voorkomende allergieën werden gerapporteerd voor:
-Schaaldieren
-Melk
-Aardnoten (pinda’s)
-Schaalvruchten zoals walnoten en amandelen
-Vis zoals zalm en tonijn

50% van de respondenten meldde dat men de allergie ontwikkeld heeft als volwassene en 45% had meerdere voedselallergieën. Echter 50% van de positief bevonden respondenten heeft de officiële diagnose van een huisarts gekregen. De conclusie werd getrokken dat men pas weet of men een voedselallergie heeft na inschakeling van professionele hulp in plaats om lukraak het eetpatroon te veranderen en daarmee ongemerkt nutrient deficiënties te veroorzaken. 50% van de allergieklachten zijn dus toe te schrijven aan PAR’s (Pseudo allergische reacties).

Westerlingen hebben meer last van een aardnoten allergie (pinda’s) dan bijvoorbeeld Oost Aziaten?
Hiervoor moeten wij kijken naar de bereidingswijze. In Azië is men gewend om noten en pinda’s rauw of gekookt te eten en wij in het Westen eten vaak gebrande of gefrituurde noten, die een temperatuur mishandeling tot zo’n 250 graden hebben ondergaan. Er ontstaan vooral in de eiwitfractie van een noot allerlei reactieproducten die de allergische reactie teweegbrengen. Dit is wel de zoveelste aanwijzing dat thermisch behandeld voedsel wel eens minder gezond zou kunnen zijn dan menigeen denkt. Oppassen geblazen voor de snackindustrie en de fast food sector. Ik adviseer deze sector om de wetenschappelijke publicaties hieromtrent goed in de gaten te houden. Deze informatie is afkomstig uit een publicatie van ‘The Journal of Allergy and Clinical Immunology van september 2014. Het is het officiële orgaan van de AAAA&I (American Academy of Allergy Asthma and Immunology).

Conclusie
Er is altijd wel iets en iemand te vinden die een allergische reactie krijgt van ‘iets’. Zoals gezegd zijn de pinda allergieën en de écht gediagnosticeerde gluten intolerantie serieus te nemen. Het is altijd heftig als er zich opeens een allergische reactie ontwikkelt, vooral bij volwassenen. Dan wordt het belangrijk dat de etiketten gelezen worden. Geen nood, een allergeen dient groter weergegeven te worden dan de minimale letterhoogte van 0,8mm. Het wordt hoog tijd dat de stortvloed van de flauwekul allergenenrecalls gestopt wordt. Die vervuilen in hoge mate de statistieken van de echte terugroep acties zoals die voor productvreemde delen, chemische en microbiologische contaminaties.

Wij voorspellen voor 2019 een explosie aan allergenen recalls. Veel bedrijven hebben het signaleringssysteem op orde gebracht dat samen met het koudwatervrees ongetwijfeld zal leiden tot een onterechte stijging van deze onzin recalls.

Dit zijn de verbeterpunten waaraan gewerkt moet worden naar ons idee:

• Bedrijven dienen wel hun kruisbesmettingsrisico’s goed te beheersen bij de productie. (Hier ontbreekt het wel eens aan)
• Voedingsmiddelenproducenten dienen de risico’s van allergenen in het eindproduct, per allergeen opnieuw te wegen
• De NVWA dient zich alleen bezig te houden met echte terugroepacties
• De medische wereld dient zich te verdiepen in het indammen van de stijging van de allergische reacties in het algemeen. RCA uitvoeren (Root Cause Analysis) Zo is bekend dat boerderijkinderen zelden een allergie of een of andere ziekelijkheid hebben dan stadskinderen

Goed eten legt de basis voor een gezond lijf
Lekker eten legt de basis voor een gezonde geest!