Het is altijd vermakelijk weer te zien. Ieder voorjaar lopen hele volksstammen rond in kleding die opeens zwaar gekrompen blijkt te zijn. Na een overvloedige feesttijd die begint met Sint Nicolaas en aansluitend de copieuze Kerst krijgen wij meer voedingsstoffen binnen dan wij eigenlijk kunnen verwerken. Telt u maar na. Per dag heeft een gemiddeld mens 2.500 kCal nodig (10.500 kJ) en ècht niet meer. Tenzij u de Marathon gaat lopen of wanneer u de hele dag zwaar lichamelijk werk verricht zoals het Kanaal overzwemmen of zoiets. Juist in de wintermaanden houden wij ook een soort winterslaap, de dagen zijn gewoon veel korter en het aantal buitenactiviteiten zijn gewoonweg minimaal. Dit alles heeft als gevolg dat ons lichaam gedurende de gezellige lange winteravonden lekker veel reservevoorraden kan aanleggen. Met andere woorden, we worden gewoon ‘kleddervet van het vreetwerk’ om het maar eens onparlementair uit te drukken.

Ons voedsel krijgt steeds meer ongezondere trekken, vooral het gemaksvoedsel neemt het niet zo nauw met uw gezondheid. Zo zal de snackbarhouder vreemd opkijken als u informeert of er nog Vitamine C in zijn kroketten zit of wanneer u vraagt hoe het met de Omega-3 vetzuren in zijn frikandellen gesteld is. Dan zullen we het helemaal niet hebben over de Fast Food ketens, die hebben het liefst dat de klant snel weer vertrekt met voedsel halverwege de slokdarm, vandaar de naam overigens.

Ons voedsel bevat over het algemeen drie ongezonde ingrediënten:

• Zout
• Suiker
• Vet.

Het eerste is nauwelijks nodig voor het goed functioneren van het menselijk lichaam. We praten over keukenzout. Natrium Chloride voor ingewijden. Van het Natrium hebben we niet zoveel nodig. Nuttiger is Kalium die als vochtregelaar optreedt in het lichaam. Dit mineraal komt veel voor in groenten. Vooral bleekselderij, postelein en champignons bevatten veel van dit mineraal.

Suiker is een zeer kunstmatige grondstof. Ons menselijk lichaam kan eigenlijk helemaal niet zo goed met suiker in zuivere vorm omgaan. De inname hiervan verstoort in hoge mate de bloedsuikerspiegel die ons regelsysteem gewoon in paniek brengt. We praten over de insuline regeling. Wanneer er veel suiker opgenomen wordt in onze bloedbaan dan moet het lichaam pijlsnel insuline aanmaken om dit suiker om te zetten naar een soort reservebrandstof, glycogeen geheten, die in de lever wordt opgeslagen. Wanneer het lichaam suiker in langzame vorm toegediend krijgt is er niet zoveel aan de hand. Het krijgt immers genoeg tijd om de zaken te regelen. Een zoete appel of een boterham met jam is niet zo’n groot drama. Een glas frisdrank is een voedingskundige ramp voor het lichaam. De suiker die in de meeste frisdranken bijna in zuivere vorm voorkomt wordt zeer snel in de bloedbaan opgenomen. Het is eerder een kwestie van minuten dan van uren. U voelt het ook. Neem voor de grap maar twee Dextro Energen druivensuiker tabletten. Dan weet u wat ik bedoel. Als ons lichaam vaak genoeg dergelijke suikerpieken te verwerken krijgt, dan raakt het regelsysteem snel versleten. Er vinden grote schommelingen plaats in het suikergehalte in het bloed met als gevolg dat de haarvaten in razend tempo gaan dichtslibben. We praten over suikerziekte, diabetes 2, het zogenaamde ‘ouderdoms suiker’. Dit laatste is een beetje boerenbedrog want deze ziekte komt steeds meer voor bij tieners.

Vet is het laatste ingrediënt dat teveel in onze voeding zit. De laatste jaren is het vetgehalte in onze voedingsmiddelen schrikbarend toegenomen. We zien het vooral in de snacks en de toetjes. Toegegeven, een milkshake gemaakt van volle melk met een flinke scheut room smaakt uitstekend. Volle yoghurt smaakt lekkerder dan de magere variant die nog zuurder smaakt ook nog. Vet is een uitstekende energieleverancier, alleen het lichaam moet er meer moeite voor doen om dit eruit te halen. Vetten zijn op zich niet zo schadelijk. Wel is het van belang wat de samenstelling is van dat vet.

We praten dan over de bouwstenen van het vet, de vetzuren. Foute vetten bevatten veel verzadigde vetzuren en goede vetten bevatten veel onverzadigde vetzuren. Foute vetten zijn bijvoorbeeld: melkvet, palmpit vet, geharde plantaardige vetten en cocosvet. Goede vetten zijn visolie (deze bevatten zoveel onverzadigde vetzuren dat deze vloeibaar blijft), zonnebloem olie, olijfolie, kortom de vloeibare vetten.

De vermageringsdiëten hebben een soort boekenclub effect. Als u eenmaal een abonnement genomen hebt dan komt u er eigenlijk nooit meer af. Het kroonboek blijft iedere keer maar komen en u vergeet steeds weer op te zeggen. Als u om wat voor reden te weinig eet, al is het door een vermageringsdieet, maagballon of een ander hongerinstrument dan gaat het lichaam over tot de ‘woestijndiscipline’. Zodra ooit het voedselaanbod weer normaal wordt dan zal het zeer zuinig met de calorieën omgaan en als het maar mogelijk is in vet opslaan. Het weet maar nooit, wellicht wordt er weer zoveel honger geleden.

Om een lang verhaal kort te maken moet u gewoon tellen hoeveel calorieën u binnen krijgt per dag en de dagelijkse behoefte uit te rekenen.

En eh, vergeet niet de hond wat vaker uit te laten. Voor beiden is het goed. Het baasje werkt aan zijn wasbord buik en de hond gaat steeds minder op een worst met pootjes lijken.