Allergieën komen helaas steeds vaker voor. Misschien zeurden we vroeger niet zo snel als we ergens rode vlekken of diarree kregen of het een beetje benauwd kregen. Misschien waren de huisartsen er niet zo op getraind om goede diagnoses hiervoor te stellen. Het lijkt alsof er een explosieve toename is van met name voedselallergieën.
Er zijn in feite drie verschijnselen die in de volksmond allergieën heten.
1. De echte allergieën ,veroorzaakt door eiwitten. Hierbij ‘ziet’ het lichaam bepaalde ongwenste eiwitten en zorgt voor een afweerreactie. Ook andere (laagmoleculaire) stoffen kunnen zich aan de lichaamseiwitten hechten en daardoor ook een afweerreactie veroorzaken.
2. De intoleranties voor bepaalde stoffen. Uw spijsvertering weet er even geen raad mee. Bekend voorbeeld is de lactose intolerantie, niet te verwarren met de koemelkallergie dat weer aan de eiwitten gekoppeld is.
3. De vergiftigingen. In lage doses kunnen ook allerlei vervelende reacties plaatsvinden. Denk hierbij aan chemische stoffen die uiteindelijk gewoon gif blijken te zijn.
We beperken ons nu tot de eerste groep.
Mensen met de een of andere allergie weten wat etiketten lezen is. Ze worden er tureluurs van. En dan te bedenken dat veel etiketten nog wemelen van de fouten met vaak voor de consumenten zeer vervelende gevolgen. Soms weet een producent niet eens wat er in zijn kruidenmengsels zit. Juist in dit soort mengsels kunnen verontreinigingen voorkomen die heftige allergische reactie veroorzaken. Coeliakie is een berucht voorbeeld van een eiwit allergie. Deze patienten reageren zeer heftig op tarwe eiwit, de gluten. Zij reageren vaak zeer heftig op de kleinste hoeveelheden. Bakkers kunnen nooit zelf glutenvrij brood maken. Het stof in de bakkerij zorgt al voor een ontoelaatbare besmetting. Ook al gebruikt hij de zuiverste ingrediënten. Glutenvrij brood wordt in speciale bakkerijen gebakken waar helemaal geen tarwemeel voorkomt! Men gebruikt uitsluitend glutenvrije grondstoffen zoals aardappelzetmeel en maisgrondstoffen. Er zijn voorbeelden bekend van kruidenmengsels die tarwemeel als drager hebben en die op aardappelsnacks gedoseerd worden. Het zal u maar overkomen als u denkt glutenvrije aardappelproducten te eten. Doodziek wordt u ervan.
Vanaf november 2005 wordt een aanpassing van de Wet Etikettering Levensmiddelen van kracht. Kortweg het WEL genoemd. Dan moeten de producenten de twaalf meest voorkomende allergenen vermelden als zij mogelijkerwijs in het product zitten. Zo kan het voorkomen dat het allergeen niet eens in het recept aanwezig is, maar dat deze toch op het etiket vermeld dient te worden. Als het bedrijf ook in andere producten noten verwerkt dan zijn er altijd genoeg sporen te vinden van noten in alle andere producten. Tenzij het in een compleet gescheiden afdeling geproduceerd wordt. Maar toch, een foutje is snel gemaakt. Men hoeft maar een ‘vuile’ thermometer maar ergens in te steken en de rapen zijn dan meteen gaar.
Dit is de lijst van erkende allergenen:
- Gluten houdende granen
- Schaaldieren
- Eieren
- Vis
- Aardnoten
- Soja
- Melk
- Schaalvruchten
- Selderij
- Mosterd
- Sesamzaad
- Sulfiet in een hogere concentratie dan 10mg/kg
Mocht u de kans hebben om in Engeland inkopen te doen dan zult u zien dat men daar veel verder is met de allergenen etikettering. De voedingsmiddelen industrie is verder een overgereguleerde en gevaarlijke chaos maar de etiketten zijn wel goed voor elkaar…
Het zal wel een feest gaan worden op onze etiketten na november 2005 dat verzeker ik u!
Het alleen bijzonder jammer dat de wet geen regels stelt aan de lettergrootte. Het enige dat genoemd wordt is dat het leesbaar is voor een voor ieder begrijpelijke, dus nederlandse taal. Dit staat in artikel 23 van de WEL.
In een ander Warenwetbesluit, het Hoeveelheidsaanduidingenbesluit (Het HAB) wordt wel tot in detail de minimum letterhoogte en vorm voorgeschreven van de hoeveelheidsaanduiding en het e-teken. Zo zou in de WEL best een minimumhoogte van 2mm kunnen voorschrijven. De ingrediëntendeclaratie lijkt mij veel belangrijker dan de hoeveelheid.
In het HAB staat vermeld in artikel 9, het 5 lid dat de minimum letterhoogte 2mm dient te zijn. In artikel 12 staat zelfs dat het e-teken zelfs één millimeter groter moet zijn. U ziet, de EU gaat voor alles!
Ik vind het ronduit schandalig dat sommige fabrikanten de letters reduceren tot een gedrukt gepriegel met een hoogte van nauwelijks 1 millimeter! Ook worden alle labeldeclaraties in alle mogelijke talen op een verpakking gedrukt. Het lijkt soms wel een chemisch woordenboek.
Het zijn vaak de ouderen die zo afhankelijk zijn van een goede etikettering. Als zij vergeten hun leesbril naar de supermakrt mee te nemen dan stellen zij zich onvrijwillig bloot aan aan vorm van russisch roulette. Het is dan een grote gok wat men dan eet met mogelijk voor de patiënt sterk levensverkortende, kwellende danwel ongemakkelijke syndromen tot gevolg.
Onze WEL zorgt niet erg voor hun WELzijn!