Ik vrees van wel.
De laatste tijd doen er veel verhalen de ronde over giftige planten die in ons milieu voorkomen. Jacobskruiskruid ofwel Seneco jacobae is er een van. In November 2007 heeft de VWA al een onderzoek uitgevoerd naar de hoeveelheid schadelijke stoffen die uit dit kruid in bijvoorbeeld honing kan voorkomen. De schadelijke stof beter bekend als de PA’s (Pyrrolizidine alkaloïden). Dit spul is zo giftig, daar kan geen XTC pil tegenop! Het veroorzaakt vrijwel zeker kanker en in hogere concentraties sloopt het de lever.
Vanuit de oudheid zijn wij mensen al gewend om met kruiden onze gezondheid een beetje in het gareel te houden. Op zich best logisch want de kruiden zijn in principe ruim voorhanden en er werd veel kennis over verzameld. In de moderne Westerse maatschappijen heeft de kruidengeneeskunde plaats moeten maken voor de zogenaamde moleculaire geneeskunde. Het lollige is dat veel geneesmidelen juist hun basis vinden in sommige kruiden. Denk hierbij maar aan Valeriaan wortel en Theunisbloem. Beide kruiden werken sterk rustgevend.
Alle kruiden vergif?
Gelukkig niet. Wij weten wel beter. De meeste (bij)werkingen van de kruiden zijn ons wel bekend. Er zitten ook kruiden bij die niet zo erg gezond zijn. Vroeger had men geen last van sommige ongezonde kruiden want men werd vroeger toch niet oud. Tegenwoordig kunnen wij met de moderne analyseapparatuur ALLE componenten van een kruid bepalen. Dit maakt het opeens heel anders. Koffie bijvoorbeeld levert ons maar liefst 800 verschillende chemicaliën in ons kopje. Er zitten ook wel lelijke stoffen bij. Koffie verbieden voor consumptie is gewoon uitgesloten. De wereldeconomie zal als een pudding in elkaar donderen en iedereen valt boven het toetsenbord in slaap.
Waar schuilt het gevaar?
Doordat wij steeds fijner kunnen analyseren en met een steeds grotere gevoeligheid zullen de ‘ontdekkingen’ van nieuwe gifstoffen in onze alledaagse levensmiddelen niet van de lucht zijn.
Ik denk dat de Reformproducten het eerst aan de beurt zullen zijn. Dat zijn de meest zuivere levensmiddelen die er te krijgen zijn. Op papier althans. De adder die onder het gras zit, ligt hem in het feit dat de ambachtelijke bedrifjes die dergelijke producten voortbrengen niet in staat zijn om de toxicologische risico’s juist te beoordelen. De analysemethodes die hiervoor nodig zijn kosten erg veel geld en er is zeer specialistische kennis voor nodig. Veel van de reformproducten komen van kleine producenten die sterk afhankelijk zijn van externe factoren en die spelen niet allemaal een even gunstige rol. Denk hierbij aan plotselinge klimaatverschuivingen, langdurige regenperiodes, droogte, eerder invallende regentijd etc.
Wat maakt dit mijn vakgebied toch zo spannend?
Kijk maar eens met een scheef oog naar de volgende producten:
Beerenburgers deze bevatten vaak ‘geheime’ mengsels kruiden.
Andere bittertjes die grote gelijkenis hebben met Jägermeister
Underberg, een eetlustopwekkend drankje dat in Duitsland populair is
Bergamot wat veel in Witbier en Earl Grey thee gebruikt wordt
Kruidenmengsels die in thee en ter voorkoming of verlichting van allerlei kwalen gebruikt worden.
Provençaalse kruidenmengsels.
Waarom wordt dit niet onderzocht?
Het is een kwestie van prioriteit. Zolang er geen acute ziekenhuisopnames zijn of mensen spontaan dood uit bed vallen dan treedt de VWA niet preventief op. Men heeft momenteel wel andere zorgen aan de kop. Dus een plan voor verkennend onderzoek naar kruidenmengsels ligt diep onderin een stoffig la.
Een mooi voorbeeld was de calamiteit met de sterrenmix kruidenthee van Hetger uit Westervoort. Gebruikers kregen comateuze verschijnselen en er werd direct ingegrepen door de VWA met een mooie publicatie als toegift voor de nieuwsgierige levensmiddelentechnologen en toxicologen.
Genoeg rampen en rellen te verwachten.