Een recente publicatie in het gezaghebbende blad: British Mycological Society journal, Fungal Biology, (20 juni 2011) heeft voor de nodige opschudding gezorgd. Er wordt een zwarte schimmel aangetroffen die ook wel luistert naar de namen: Exophiala dermatitidis en Exophiala phaeomuriformis. Ze worden ook wel zwarte gisten genoemd. Naar verluidt is er in een studie in Ljubljana eenzelfde uitkomst gevonden.

Gisten zijn toch niet allemaal gevaarlijk?
Lang niet alle gisten zijn zo geestverrijkend als de Saccharomyces cerevisiae soorten die ervoor zorgen dat bier en wijn achtige producten veilig blijven. Deze soorten houden zich voornamelijk bezig met het fermenteren van koolhydraten. De Candida gisten kunnen voor hardnekkige lichamelijke klachten zorgen, ondermeer bij vrouwen.
De Eophiala soorten daarentegen voelen zich uitstekend thuis in onze huid. Ze kunnen pijnlijke zwarte plekken veroorzaken en eczeem.

Een vaatwasser maakt alles toch goed schoon?
Vroeger wel ja. Tegenwoordig strijden de vaatwasser fabrikanten om het hardst om zo min mogelijk water en stroom te gebruiken. De consumentenorganisaties vinden deze milieuaspecten belangrijker dan de gezondheidsaspecten. De tegenwoordige vaatwasser is eigenlijk de grootste viespeuk binnen de keuken geworden. Vooral als ik een ‘Eco’ programma gebruik, want dat is zo goed voor het milli-jeu.

Onder dit zeefje schuilt het infectiegevaar van een vaatwasser. Hier bevindt zich snel 0,5L water als gevolg van een structurele ontwerpfout van de meeste vaatwasserfabrikanten. Het vuile water van de vaat hoopt zich hierin op klaar om vermengd te worden met het eerste spoelwater.

Mijn eigen vaatwasser wast met zo’n programma bij een temperatuur van 40^oC. Iedere microbioloog weet dat dit vrijwel de meest ideale kweektemperatuur is van Salmonella bacteriën! Nu zal het in de vaatwasser niet meteen zo’n vaart lopen maar we stellen toch vast dat er nauwelijks bacteriële afdoding plaatsvindt door middel van verhitting. We wassen de borden gewoon in hand lauw sop!

Dan de vaatwastabletten
Vroeger waren die op basis van perchloraten en werd de vaat meteen goed gedesinfecteerd. De temperaturen waren vroeger ook veel hoger, maar toen was de olieprijs nog laag. Tegenwoordig bevatten vaatwastabletten vooral veel vulmiddel zoals natrium sulfaat en calcium carbonaat. Verder wordt er nu een zuurstofbleekmiddel op basis van peroxide en Fosfonaten om het water zachter te maken en vooral veel zeepachtige stoffen, parfum en kleurstoffen. Het desinfecterend vermogen van dergelijke middelen, vooral met lauw water is uitermate matig.

De hoeveelheid water verdunt het restvuil maar matig.
In feite is een afwasmachine een rioolwater verdunner geworden. Een milieuprogramma gebruikt 7 liter water verdeeld over twee spoelbeurten. Omdat de vaatwassers lage inbouwmaten hebben is de afvoerpomp nooit recht onder de afvoeropening geplaatst maar ergens ernaast. Dit heeft als vervelend gevolg dat er altijd minimaal 0,5L water achterblijft. Als dit nu zeer smerig water is met een kiemgetal van zeg maar 1.10⁷ (10 miljoen per ml) dan bevat de machine in rusttoestand snel 5 miljard bacteriën. De eerste spoelbeurt verdunt deze vieze soep met 7,5L water. Het water wordt 16 maal verdund. Het theoretische kiemgetal wordt nu 625.000 KVE/ml. (KiemVormende Eenheden = aantal bacteriën) Bij de tweede spoelbeurt vindt er weer zo’n verdunning plaats zodat het eind spoelwater kiemgetal een kleine 40.000KVE/ml bedraagt. Verre van steriel dus. Deze soep kan weer wachten op de nieuwe lading prut dat met de vuile vaat meekomt.
Nu zal er best wel afdoding plaatsvinden tijdens de wasbeurt als gevolg van de peroxiden die in de vaatwastabletten zitten maar het blijft een feit dat de wasmachine verre van steriel is nadat de klep weer opengaat. Afwassen met lage temperaturen is vragen om problemen op lange termijn.

Perfekt begrijpt het goed. Een echt hygiënisch hand afwasmiddel met een stevige anti bacteriële cocktail erin. Zo wordt de laatste bacterie op effectieve wijze de dood ingejaagd. Dat de gebruiker werkt met zeer gevaarlijke stoffen die kunnen wedijveren met agent Orange mag de pret niet drukken. Benzisothiazolinone en methylisothiazolinone is een veel toegepast combinatie van bacteriocide stoffen van een zeer dicutabel allooi. Deze twee stoffen die normaal gesproken als conserveermiddel in verf en papier gebruikt worden kunnen behoorlijke allergische reacties teweegbrengen en het immuunsysteem bij de mens aantasten. Geeft niet hoor, dan voeg ik toch twee theelepels toe?

De oplossing?
Simpel, de vaat vooraf spoelen, maandelijks een scheutje chloor in de vaatwasser doen en standaard op het intensiefprogramma wassen waar een temperatuur van 75^oC bereikt wordt. Intussen zullen er ongetwijfeld universitaire onderzoekers bezig zijn om allerlei interessante maar vooral bangmakende bacteriestammen te isoleren uit de nationale vaatwassers met als verassende aanbeveling dat de wastemperatuur eindelijk omhoog moet en dat er weer perchloraten gebruikt moeten worden.

Laat de milieubaarden zichzelf maar zelf met een lauw sopje bedruipen.