Tijdens een gastles op de Visserijschool op 17 november 2011 is er niet alleen gepraat over de goedkope importvis uit verre landen maar ook over de prachtige kwaliteit van onze eigen Noordzeevis.
De leerlingen opperden om belastingen te gaan heffen op de import maar dat is iets wat in modern Europa ondenkbaar is, tenzij er een veterinaire dreiging is etc. Hen heb ik erop gewezen dat zij in letterlijke zin zelf rondzwemmen in zo’n beetje de mooiste vissoort. De Noordzeevis!

Waar blijft het Productschap Vis?
Er moet een professionele promotiecampagne opgestart worden die het eigen Productschap Vis (PVis) naar horen zeggen maar niet van de grond krijgt. Het PVis had zich daarvoor echt eens  moeten inspannen in plaats van onzinnige fotoshoot reisjes naar Vietnam goed te keuren waarvan de verslaggeving in naam van het PVis gedaan wordt.
Beschamend was om te lezen hoe het PVis tijdens het copieuze Nieuwjaarsreceptie in het kasteel in Wassenaar de staatsecretaris afschermde voor iedere discussie en kritische vragen door hem slechts een haastig optreden te laten verzorgen van slechts 15 minuten. Er waren ongetwijfeld aanwezigen in de zaal die hem aan de tand wilden voelen over de schandalige uitkomst van het afgelopen ‘visserijverraad’ in Brussel. Zie mijn commentaar hierop in column 1146: http://scientanova.tothem.nl/2011/12/18/1146-de-nederlandse-visserij-draagt-groene-handboeien/

Deze schol staat letterlijk stijf van de versheid. Deze vis heeft een zeer kenmerkende smaak die het brede publiek nauwelijks kent.

PVis gaat een projectteam inzetten hoe de vis gepromoot kan worden!
Dit klinkt hoopgevend. Minder rooskleurig is de leiding van het projectteam. Agnes Leeuwis. Was zij niet diegene die blij jubelend uit Vietnam terugkeerde?
Naar mijn bescheiden mening bakt het PVis er weinig van om de eigen Noordzeevisserij te promoten. Dit gestuntel rechtvaardigt naar mijn idee wel haast de onmiddellijke opheffing van het Productschap. Dit levert per direct een aardige besparing op voor de visserij en het Ministerie.

Wat moet er wel gebeuren?
Kritiek leveren is makkelijk. Graag draag ik mijn steentje bij om de echte promotie nieuw leven in te blazen.
Laat de visserijsector zelf een klein clubje bijeenroepen om de promotiecampagne centraal geleid nieuw leven in te blazen. Zo moeilijk is het niet. Er loopt deskundigheid genoeg rond in de sector en die kan gemakkelijk aangevuld worden met wat extern ingehuurde PR vaardigheid en een slimme campagne is snel geboren.

Er zijn vele mogelijkheden die ik als aspirant visdeskundige zou willen aandragen:

1. Plak de Nederlandse vlag op de vis!
Platvis is bij uitstek een puur Hollands product. De Nederlandse voedingsmiddelenindustrie, die ook veel last heeft van de importen uit de goedkope landen benadrukken steeds meer dat hun product uit Nederland komt. De consument koopt liever een bolletje Nederlandse knoflook dan de goedkope meuk uit China. De Nederlandse vlag wappert op veel zuivelproducten momenteel. Dit haakt heel mooi in op de berichten over de Chinese knoeierijen met melkpoeder. (Het melamine schandaal, zie column 833; http://scientanova.tothem.nl/2008/10/08/833-melamine-als-kunst-eiwit/) De Nederlandse zuivelindustrie exporteert momenteel zeer veel poeder naar China. Iets wat een paar jaar geleden nauwelijks denkbaar was. Zelfs op de gerookte Vietnamese pangasius wordt de nationale driekleur geplakt in een poging de consument om de tuin te leiden.
Een pakje vis met daarop afgebeeld een Nederlandse kotter voorzien van een meters grote Rood-wit –blauwe vlag in de mast doet het vast goed. Vissers vlaggen nooit. De ruige werkomstandigheden op een viskotter maken het voeren van een vlag een kansloze operatie. Die gaat hooguit een week mee.

Zelfs op een pak melk prijkt de nationale driekleur. Dit kan toch ook op de Noordzeevis 'geplakt' worden?

2. Benadruk het vakmanschap van de visser!
De Nederlandse visser heeft bij de Nederlandse consument nog steeds geen goed imago. Teveel worden ze als ongeschoren en ongeletterde zeebonken neergezet die maar weinig geven om het milieu en voedselveiligheid. De media pakken ieder negatief bericht over Urk breed en stigmatiserend op. Deze klinkklare nonsens moet direct de nek omgedraaid worden. Een Nederlandse visser heb ik leren kennen als een gladgeschoren, goed opgeleide vakman met veel verstand van milieuzaken en dito wetgeving. In het weekend lopen de vissers er zelfs goed en smaakvol gekleed bij. De leerlingen van de Visserijschool weten als geen ander dat zij hun diploma niet bij een pakje boter cadeau krijgen. Een zeewaardige schipper heeft een stapeltje certificaten nodig voordat hij erover kan denken om plaats te nemen in de stuurhut. Veel vissers zijn grote dierenvrienden. Vissers zoeken veel steun in het Geloof en daar is men zeer principieel in. Een van de opvallende zaken hierin is dat op Urk bijvoorbeeld de naastenliefde veel sterker ontwikkeld is dan bij de gemiddelde Nederlander.

3. Noordzeevis heeft geen medicijnen en bestrijdingsmiddelen nodig!
Dit is wellicht het sterkste punt naar mijn mening. Kweekvis in het algemeen moet doodeenvoudig ‘bewaakt’ worden omdat de economische risico’s doodeenvoudig te groot zijn en er sprake is van monocultures. Er zitten veel soortgenoten op een te kleine oppervlakte, zodat het risico van een  uitbraak van besmettelijke ziekte erg hoog is. Als er een visvijver ‘verknald’ wordt gaat de kweker failliet. Zo simpel ligt dat. De viskwekerijen in Nederland en andere delen van West Europa dienen zich te houden aan de EU regelgeving. Naleven van de wet wordt ook gehandhaafd door het visteam van de NVWA (De Nederlandse Voedsel en Waren Autoriteit per 1 januari 2012). Hierdoor ligt de kostprijs van deze vis op een verantwoord peil die niet te vergelijken is met de Aziatische prijzen. In Zuid Oost Azië is de aquacultuur een creatieve wanorde op z’n zachtst gezegd. Ze zeggen dat ze zo schoon werken dat men mij destijds in Vietnam verboden heeft om watermonsters van de kweekvijvers te nemen. “Wij hebben niets te verbergen hoor”, kreeg mijn uit Nederland meegenomen Vietnamese gids tot haar stomme verbazing te horen.

Om een overvolle tropische visvijver gezond te houden is een heuse medicijnkast voor nodig. Niet verwonderlijk dat het mij verboden werd om hier monsters uit te nemen. "U krijgt hier vieze voeten van meneer", luidde het ontwijkende antwoord.

4. De smaak variëteiten van de vis
Leer de Nederlandse consument de smaakverschillen van de diverse platvissoorten kennen. Het scholletje bijvoorbeeld is al voor de meeste jonge consumenten een volkomen onbekend object. Een tong wordt wel eens op een feestdag geconsumeerd en dan houdt het snel op met de platvisconsumptie. Laat de consument maar proeven hoe lekker een griet, tongschar, bot, schar en tarbot smaakt en laat maar zien hoe die ‘dingen’ eruit zien.

5. Stop met het industrieel geklooi met de Noordzeevis
Als de visverwerkende sector in Nederland unaniem zou besluiten om verse vis en filets niet meer te tumbelen of te injecteren en dat luidkeels op het etiket zetten, dan creëert men een ijzersterk promotiepunt. Het is zelfs toegestaan om de claim op het etiket te zetten:
‘Puur natuur, geen additieven toegevoegd. Niet getumbeld of geïnjecteerd’
In één klap wordt vrijwel alle importvis in het verdachtenbankje gezet en de consument gaat zich eindelijk afvragen wat tumbelen en injecteren voor enge dingen zijn. Roep dan iets over E nummers en de publieke opinie doet dan de rest. Het is nog altijd beter om de eigen topkwaliteit en zuiverheid van de Noordzeevis te benadrukken dan af te geven op de importvis. In Azië kan men nooit roepen dat de vis 100% natuurlijk is. Daar heb ik wel eens een plaatje van gezien.

6. Neem het Franse consumptie- en promotiemodel over
Stuur een delegatie naar Frankrijk en eventueel Spanje en kijk af hoe het komt dat daar de visconsumptie per persoon zo fantastisch hoog is. Struin de supermarkten af, praat met de inkopers, de consumentenorganisaties en de delegatie komt boordevol munitie terug. Kopiëren mag gerust. Het Nederlandse poldermodel wordt toch ook door de hele wereld gekopieerd? Met mijn Frans gaat het tegenwoordig een stuk beter…