Dat is een vastgesteld feit in de Telegraaf van 5 april 2013. Voedsel is te goedkoop. De consument moet er maar snel aan wennen dat de prijzen zich binnen tien jaar gaan verdubbelen. Vanaf 2002 gil ik in mijn columns dat met name de melkprijzen zullen gaan exploderen. In column 1235 heb ik al aangekaart dat de Italianen 20% van hun inkomen aan voedsel besteden en de zuinige ‘Ollander’ maar de helft.

Door de verpakking groter te maken dan de inhoud, ‘lijkt’ het een goedkoop product. Door er water aan toe te voegen ‘is’ het een goedkoop product.

Wordt de stijging van de voedselprijzen veroorzaakt door de schandalen?

Er zijn geluiden dat extra DNA testen prijsopdrijvend zouden zijn. Dit kan niet waar zijn. Niemand gaat een meerprijs betalen voor een product dat gewoon in orde is als de producent zich netjes aan de wet houdt. Dat zou hetzelfde zijn als het belonen van automobilisten die zich netjes aan de voorgeschreven snelheid houden. Het uitvoeren van de met veel bombarie aangekondigde DNA testen is alleen maar een soort bewijs van goed gedrag voor de producenten, respectievelijk supermarktketens. Alleen weten wij niet wie een dergelijke test heeft uitgevoerd. Niemand zal negatieve resultaten openbaar maken maar direct hard terugschoppen naar de leverancier toe. Stel je voor dat je geklooi aantoont met de DNA test. Zo verlies je toch klanten of niet? Zo weten we niet of de supermarkten daadwerkelijk getest hebben. En de supermarkt die brandschoon is zal het ongetwijfeld aan de grote klok hangen. Met een kwelende FNLI voorop. De organisatie die niets van zich liet horen toen het paardenvlees schandaal uitbrak en nu wèl opeens van de partij wil zijn? Zonder van de contributie zeg ik dan maar. Deze schandalen kosten vrijwel alle producenten zeker geld. Er zullen extra audits uitgevoerd worden, de vleesleverancier in Zuid Amerika zal een bezoekje krijgen, al dan niet geregisseerd.

Er valt heel wat te verbeteren voor de Nederlandse voedingsmiddelenindustrie

Op 7 december 2007 heb ik reeds gewaarschuwd voor een prijsexplosie van onze voedingsmiddelen. Tot 2017 zullen die verdubbeld zijn. Gelukkig ben ik dan gepensioneerd en dan eet ik denk ik ook wat minder.

Hoe weet je dat je met betrouwbare partners te maken hebt in de voedselketen?

Doodsimpel, het vliegtuig pakken en erheen gaan. Het is wel oppassen voor misleiding of manipulatie door de tegenpartij. Vaak worden dergelijke bezoekjes tevoren aangekondigd en die aardige vleesproducent  haalt je van de luchthaven op en haalt je de volgende dag op van het luxe hotel voor een bedrijfsbezoek. Dit zijn gewoon protocollaire beleefdheidsbezoekjes. Categorie flut.

Wij hebben hier enige ervaring mee opgedaan door wat onverwachte capriolen uit te halen zodat de leverancier wel met de billen bloot moet. Wij komen doodleuk een week eerder dan afgesproken. “Oh is dit niet doorgegeven dan? Wat jammer. Maar eh, we zijn er nu toch…” Ook halen wij de grap uit door ’s-Nachts de productielocatie te bezoeken. Dan zie je de meest fantastische dingen.

Hoe controleer je of er niet geklooid wordt?

Hiervoor moet een audit uitgevoerd worden. Dit is een ander woord voor controle ter plaatse. Het zijn veelal confronterende audits voor de producenten waar wij steevast te horen krijgen: “Wij krijgen nooit deze vragen te horen, wat is er aan de hand?” Graag lichten wij een tipje van de sluier op over onze benadering van dit soort keiharde audits:

Onze standaardregels voor een goede objectieve audit

• Zorg dat een deskundig persoon de audit uitvoert die alle voedselveiligheidsschema’s kent en grondige grondstoffen- en proceskennis
• Boek en betaal je eigen vlucht
• Neem een eigen tolk mee en reis gescheiden (vooral in het communistische Vietnam is dit essentieel gebleken)
• Koop een lokale Prepaid SIM kaart (zo ben je niet traceerbaar in bijvoorbeeld Vietnam)
• Boek je eigen hotel en transport
• Betaal alles contant
• Spreek alleen met het bedrijf af wanneer jij aan de poort verschijnt. (al of niet een week eerder)
• Voer de audit meteen uit volgens een vooraf opgesteld protocol. (Wij werken met het standard door ons opgestelde  ‘Auditing tot in de kern’ protocol)
• Duik voor de koffie de productie al in en bivakkeer daar geruime tijd
• Vraag absolute en schriftelijk mandaat om alles te mogen fotograferen en filmen en alle deuren te mogen betreden
• Stel het rapport van bevindingen vóór het vertrek in concept reeds op

Zo’n inspectie duurt snel twee tot drie dagen en zullen soms voor best wat irritatie zorgen. Maar als de belangen van een dergelijk bezoek uitgelegd worden, is er snel begrip.

Een Kamikaze audit

Met dergelijke inspectie hebben wij veel ervaring die wij in twee stelregels kunnen samenvatten:

1. De ellende wordt meestal binnen vijf(!) minuten gevonden
2. Als wij niets vinden dan vindt niemand iets meer en kan het bedrijf brandschoon verklaard worden