Op 19 maart 2015 lanceerde Mc Donalds trots de McKibbeling als nieuwste product dat exclusief op de Nederlandse markt gebracht wordt.  Snel een maaltje vis opgehaald om vijf minuten later wanhopig  over de denkbeeldige zeereling te hangen om de vissen te voeren. Mijn hoop dat de productontwikkelaars van Mc Donalds eindelijk innovatief in de weer zijn om de o zo saaie en ingewikkelde menukaart op te knappen en onze jeugd aan de vis te krijgen werd vakkundig naar de kelder geholpen. Gelet op de fantastische dikke broodkorst om de visstukjes lijkt het er eerder op dat er bakkerijtechnologen aan het roer hebben gestaan. Het is maar goed dat er op Urk geen Mc Donalds vestiging is want die zou inmiddels  stevige verbouwd zijn.

Dit is een juiste weergave van de inhoud. De zak meel wordt groter afgebeeld dan de vissersboot die verre van zeewaardig lijkt. Het MSC logo is een vermetele poging om te laten zien dat er ‘iets’ aan certificering is gedaan

Wat is kibbeling?
Dit is een gebakken visproduct dat oorspronkelijk van de wangen van de kabeljauw gemaakt wordt. Het stukje vlees is mooi stevig en bevat geen graten. Dat is het voordeel van deze hoog kwalitatieve wangetjes. De kennis van de gemiddelde Nederlandse consument reikt helaas niet veel verder dan dat men denkt dat kibbeling een vissoort is. Om over de gemiddelde fastfoodganger maar te zwijgen. De naam Kibbeling is in warenwettellijk opzicht een ‘niet beschermde aanduiding’. Het enige dat de wetgever aan dit product stelt is dat het product niet ongeschikt moet zijn voor menselijke consumptie. Het mag dus niet vallen onder artikel 14 het 2^e lid van de algemene levensmiddelenverordening 178/2002. In feite is men vrij om van alles en nog wat in de kibbeling te stoppen. Zelfs een eetbare lap is wettelijk toegestaan. De McKibbeling zit qua smaak hier jammer genoeg niet ver naast.

Welke productinformatie biedt Mc Donalds ons over dit product?
“Eh, ik weet niet welke allergenen in dit product zitten meneer. Dat is nog niet bij mij bekend. U kunt het op de website opzoeken hoor” Stamelde de vestigingsmanager mij desgevraagd toe terwijl hij de -9 bril weer op zijn neus schoof en onhandig met een placemat zwaaide. Vanaf 13 december 2014 is ieder restaurant verplicht de consument op eerste verzoek informatie te verschaffen omtrent de 14 wettelijk verplicht te vermelden allergenen die mogelijk voor kunnen komen in de aangeboden gerechten. Maar wat geeft het, de NVWA handhaaft hier toch niet op. Zij hebben immers twee maanden geleden hun eerste cursus over deze nieuwe wetgeving gehad. (De EU consumenten informatie verordening 1169/2011)
Dat moet toch eerst even bezinken Velzeklets!

Thuisgekomen kon ik eindelijk op het internet nalezen dat de McKibbeling de volgende allergenen bevat:

• Gluten
• Melk
• Vis
• Selderij
• Mosterd

Interessant is te vermelden dat volgens de site geen sporen te vinden zijn van:

• Soja
• Sesam
• Schaaldieren

Het risico dat hier sporen van aanwezig zijn bij Mc Donalds is levensgroot aanwezig. Denk even aan de kruisbesmettingen in de keuken, overal wordt sesamzaad gebruikt, zeker bij de centrale bakkerijen en soja is bijna niet weg te denken uit ons voedingspakket. Ik hoop dat Mc Donalds de leveranciersbeoordelingen en hun allergenenbeheer op gevalideerde wijze geverifieerd heeft.

De voedingswaardewijzer (Verplicht vanaf 13 december 2014)
De website geeft ons behoorlijk veel informatie, helaas van misleidende aard:
De grap die hier uitgehaald wordt is dat men de onderstaande waarden een absolute waarde geeft over een onbekende hoeveelheid. Om percentages te kunnen bepalen is het eindgewicht nodig van het product en die wordt nergens vermeld. Gelukkig hebben wij een weegschaal op kantoor staan die kan vaststellen dat de portiegrootte van 6 bereide McKibbeling stukjes 75g bedraagt.  Wij hebben de correcte percentages voor u ernaast gezet in de twee rechter kolommen. Daarnaast de in kennelijke haast gecorrigeerde waardes per 30 maart 2015.

Het is verder heel ongebruikelijk om met het aantal decimalen achter de komma te spelen. Het is de regel dat alle waarden op dezelfde manier afgerond worden.

Daarnaast wordt er in de kolom ernaast de procentuele hoeveelheid te opzichte van de RI (Referentie inname) vermeld. Lieve help! Denkt Mc Donalds werkelijk dat de gemiddelde fastfoodganger hier iets van snapt? Hiermee wordt de hoeveelheid energie bedoeld die een normaal mens per dag nodig heeft. U leest het goed: Voor een normaal mens geldt 2.000kcal als normaal en voor een fastfoodganger kan deze waarde heel misschien, eventueel, mogelijk ietsjes hoger uitvallen.
Meteen hebben wij het visgewicht bepaald van het bereide product. 47% vis bedraagt de netto inhoud van een stukje McKibbeling. Bij bereid product zal dit percentage lager uitvallen maar dit is toch echt de hoeveelheid vis die de consument in haar mond stopt.

MSC gecertificeerde vis zegt helaas weinig meer. Het gouden randje is er vanaf.
Tien jaar geleden veroorzaakte dit keurmerk een revolutie in de visserij. Per vissoort moesten er bestandsopnames gedaan worden, de paaiseizoenen gerespecteerd en verder moet er zo duurzaam mogelijk gevist worden. Het zegt helaas niets over voedselveiligheid. Belangrijker voor Mc Donalds is om er op toe te zien dat de vis niet alleen van MSC gecertificeerde visserijbedrijven komt maar dat die bedrijven zelf met een gecertificeerd voedselveiligheidsschema werken. Hiermee is ook het allergeen schaaldieren geborgd omdat bijvoorbeeld er specifieke beheersmaatregelen aan boord gelden dat deze van de gewone vis gescheiden worden. Verder levert het visserijbedrijf een keihard bewijs dat alles aan boord volgens de voedselveiligheidsprocedures verloopt. ISO 22.000 met daaraan gehangen de FSSC 22.000 blijft de meest zekere en minst corrupte voedselveiligheidsstandaard.

DIt is wat de consument aan vis binnen krijgt. 47% Zo krijgen wij de jeugd nooit aan de vis als ze eerst meelbalen weg moeten werken

Hoe smaakte de McKibbeling eigenlijk?
De ravigotte saus blijkt, net als met veel fastfood gerechten een keiharde noodzaak om er alsnog een smakelijk geheel van te maken. Beetje jammer dat de Engelse Malt vinegar gebruikt wordt die een voor Nederlanders sterk afwijkende smaak geeft. De Kibbeling zelf smaakt als een gefrituurd halfje wit met daarin verstopt een stukje vis. Opvallend is de bittere smaak dat ook zo kenmerkend is voor de Franse frietjes. Mogelijk zitten er nog wat vreemde stoffen in die tijdens het verhittingsproces ontstaan als onbedoelde Maillard producten. Altijd een vervolg onderzoekje waard vinden wij.

Wat kan aan dit product verbeterd worden?
Kritiek leveren is redelijk makkelijk. Er zijn wel een paar punten die Mc Donalds op haar ‘verbeterpuntenlijst’ kan zetten:

• Beslag gebruiken met een goede vochtbarrière op basis van eiwitten en niet van uitsluitend bloem
• Monitor het vochtgehalte van de kabeljauw. Het zou zomaar kunnen dat er ergens in het proces ‘rendementverbeteraars’ zijn toegepast met als gevolg dat de overtollige sappen van de vis in de korst terecht komen en die deze na korte tijd erg zompig maakt.
• Doe er echte ravigotte saus in het bijgaande bakje met originele Hollandse azijn.
• Misschien is het een idee om eens naar de echte vissers op Urk te luisteren hoe Kibbeling goed bereid kan worden? Vraag maar naar de Kiele, die heeft er wel eens een plaatje van gezien hoe goede kibbeling eruit ziet
• Ga desnoods eens langs bij Smedes in Spakenburg die het recept kan leveren van een goede doorhaalbeslag en ravigotte saus om tenslotte Gerrit Bos van de Urker vishal een feestmaal van te laten maken
• Het is wellicht ook een idee om de productontwikkelaars de opleiding voedingsmiddelentechnologie te laten volgen bij Scienta nova. De eerste les is gratis. Om de prijs hoeft men het niet te laten. Een portie McKibbeling kost €2,75. Omgerekend naar de netto hoeveelheid vis van 35gram per 6 stuks praten wij over een vis kiloprijs van: € 78,00 Dit zijn marges waarvan een visserman verdrietig van wordt.

Het ontwikkelen van nieuwe ideeën is vaak eenvoudiger dan het ontsnappen aan oude