Op 25 juni 2018 is na zeven maanden na de opdracht op 17 oktober 2017 het 159 pagina’s tellend rapport verschenen van Winnie Sorgdrager over de schuldvragen inzake het Fipronil schandaal. Chapeau Winnie! Daar kan de NVWA voorbeeld aan nemen, die mogen er 18 maanden over doen om oud nieuws te melden.

De hoofdconclusies waren:
De NVWA deed niets met de meldingen uit met name België, ChickFriend kon ongestoord haar gang gaan met het illegale bestrijdingsmiddel dat als wondermiddel op de markt werd gezet, de Ministeries hebben de crisis onderschat en hebben daardoor de Tweede Kamer onvolledig geïnformeerd en hebben niet ingegrepen. De pluimveesector controleerde de eigen eieren onvoldoende.  Dit resulteerde in een onvoldoende borging van de voedselveiligheid in Nederland.

U leest het goed. Bijna iedereen treft blaam alleen bij de een glijdt de schuldvraag makkelijker van de gladde schouders af dan bij de ander. Vooral een overheidsorgaan als onze eigen overheid is hier goed in en de NVWA moddert nog wat door met de reorganisatie die zo ongeveer 10 jaar voortduurt. Steun aan de pluimveehouders? Wat denkt u wel. Zij hadden het toch allemaal kunnen weten?

De hoofdrolspelers:

• De NVWA
• Chick Friend
• Ministeries en de Tweede kamer
• De pluimvee sector

Allemaal boter op het hoofd? Dat is niet terecht naar mijn idee.

De Ministeries en Tweede Kamer
Eén hoofdschuldige wordt in het rapport over het hoofd gezien. Vakantie! Taraa! De tweemaandelijkse periode waar Nederland B.V. letterlijk en figuurlijk op haar gat ligt. Het wemelt er dan van de vervangers van de vervangers. Op 22 juli 2017 kwam in Nederland de eerste melding binnen. Tweede Kamer was al 3 weken op reces. (In gewone mensentaal vakantie) In totaal hebben de landbestuurders 17 weken vakantie (85 vakantiedagen) waarvan 8 in de zomermaanden. Oh, ja, “we doen wel hier en daar een werkbezoekje hoor”. De tijdlijn in het rapport zegt genoeg over het intensieve mailverkeer en de afschuifmentaliteit van de betrokkenen die wat hadden moeten doen. Er is wat af vergaderd in die periode vóór 22 juli. Iedereen verschuilde zich achter de collectieve besluitvorming. Polderend tot men een ons woog. Intussen bleef Chickfriend gewoon hard doorwerken.

‘Met een goed geloof en een kurken ziel blijven we allemaal drijven’. Veel pluimveeondernemers dreigen juist te zinken door het geklungel van de overheid

Ambtelijke stroperigheid en ondeugdelijke vakantie roosterplanning vormen de werkelijke oorzaken
De bron van alle pluimvee ellende ligt in de ver-burocratisering van de overheid dat ongelukkigerwijs samenviel met de oh, zo heilige vakantieperiode.
Uit het rapport blijkt dat in juni 2017 reeds een enorm intern mailverkeer op gang was gekomen terwijl niemand het voortouw durfde te nemen om een helder besluit te nemen. Het was uiteindelijk de Stentor die de zaak in de publiciteit bracht en vanaf dat moment holden onze overheidsdienaren steeds achter de feiten aan. Men verloor de regie en de media had de macht van het initiatief
Wij zullen een paar feiten aanhalen:

Het vakantierooster van de NVWA
De managers die daar ‘werken’ zitten alleen maar voor de volgende carrièrestap lijkt wel. De voorganger van de huidige Inspecteur Generaal Rob van Lint, Ds. Harry Paul wentelt zich na zijn vertrek per 1 januari 2017 goed in het pluche van de belastingdienst zonder echt veel bijgedragen te hebben aan het wel en wee van de NVWA die hij in drie jaartjes  trachtte te hervormen. Zo lijkt het Rob van Lint ook te vergaan. De grote baas die vorige maand in een interview in het vakblad VMT toegaf op vakantie te zijn toen de crisis in volle geweld uitbrak. Dit is door mij ook gesuggereerd in mijn column van 27 juli 2018: http://www.scientanova.com/2017/07/27/1715-het-schandaal-van-het-fipronil-pluimvee-en-eieren/

Rob liet tijdens zijn vakantie een plaatsvervangende IG, de legendarische Freek van Zoeren op 1 augustus 2017 het woord voeren in het programma Nieuwsuur. Hij riep angstig om zich heen dat wij tot zondag maar beter geen eieren konden eten. Het had Rob gesierd als hij zijn vakantie had uitgesteld. Door pas na de uitzending van Nieuwsuur terug te keren heeft hij onbedoeld de indruk gewekt dat dergelijke zaken hem gewoonweg weinig interesseren en vakantie heilig verklaart.

Is het vakantierooster voor 2018 nu fipronil bestendig gemaakt? Vast wel. Niet de telefoon in het handschoenenkastje van de auto opbergen en de oplader thuislaten? Stel je toch voor dat er een EHEC crisis of een ander contaminatie schandaal zou uitbreken in de vakantietijd. Lastig.

Chickfriend
De bekende kale kip die de kwalijke praktijken tijdens de crisis vrolijk een tijdje heeft kunnen doorzetten. Snelle jongens met dito auto’s die uit de bocht gevlogen zijn. Het is niet aannemelijk dat dergelijke lieden serieus verzekerd zijn.

Aan onze overheids instituties blijft nooit wat kleven
Zal er een gezagsdrager opstappen vanwege de fipronil crisis? Wat een obsceen voorstel zeg. De overheid is te vergelijken met een schubloze bodemvis in een bak gevuld met hydrocolloïden. Ofwel, als een paling in een emmer snot. Geleerd van Mark Rutte zeker.

Wat is er toch aan de hand met de NVWA?
De dienst die door het publiek nog steeds verward wordt met de Keuringsdienst van Waarde, de Warenwet en nog veel meer, moet nog beginnen met de reorganisatie. Men heeft op 1 juli 2017 wel over ‘De kanteling’ dat het begin van de reorganisatie zou inluiden. Het fipronil dossier is toen als een hete aardappel doorgeschoven van de ene vervangende manager naar de andere.

Onder kantelen verstaan we eerder het snel leegdrinken van een glas bier. Vreemd woord voor reorganisatie wel

De oudgedienden van de vier diensten , de Plantenziektekundige Dienst, de Algemene Inspectiedienst, de Keuringsdienst van Waren en de Rijkdienst voor Vee en vlees hebben zich intussen goed verschanst in de loopgraven van het managersbastion aan de Catharijnesingel in Utrecht. De geschiedenis heeft ons wel geleerd wat een loopgraaf inhoudt. De indruk wordt altijd gewekt dat de oorlog na één volgende veldslag over zal zijn. Zo hebben de Engelse en Franse managers het voetvolk vier jaar lang aan het lijntje gehouden.
Het NVWA fort is inmiddels volgestroomd met dure interimmers en managers die het extra budget van het Rijk waarschijnlijk op handige wijze opsouperen, de kruimels achterlatend voor het echte werkvolk, de controleurs die bij wijze van spreken met versleten jassen en defecte uitlaten rondrijden door Nederland, wanhopig op zoek naar misstanden die zij door gebrek aan praktische opleiding niet kunnen zien. Het wordt toch hoog tijd dat de schandalige bezuinigingen die door Rutte 1 (30% minder budget!) zijn doorgedrukt in het regeerakkord geheel worden teruggedraaid. Anders blijft de Dienst een mooie auto met een sputterende motor die op drie cylinders loopt.

Wat zal de pluimveesector kunnen doen?
Veel. Men realiseert zich onvoldoende dat een gemiddeld leghennenbedrijf zo’n 150.000 dieren telt en daarmee per dag 15 pallets eieren kan produceren. Er zijn bedrijven die dagelijks 60 pallets afleveren. (3 vrachtwagens per dag) Dankzij de prijsdruk van de retail is men genoodzaakt deze schaalvergroting toe te passen. Door deze productievolumes is de noodzaak geboren een voedselveiligheidssysteem te introduceren volgens de principes van HACCP. Vanaf 1995 zijn alle voedingsmiddelenbedrijven hiertoe verplicht.

Een pallet als deze bevat 10.800 eieren die door zo’n, 12.000 leghennen zijn gelegd in de afgelopen 24 uur. Door de enorme schaalvergroting is het belangrijk dat de voedselveiligheid aan het begin van de keten geborgd wordt en dat de eu regelgeving in de primaire sector van toepassing wordt

Speerpunten voor de pluimveesector zijn ondermeer:

• Schadeclaim indienen bij de Staat der Nederlanden voor de getroffen bedrijven
• Pluimveehouders trainen op het gebied van voedselveiligheid en hygiëne
• Bezoekersregistraties waterdicht maken
• TACCP analyse uitvoeren maken (Bedreigingen door personen)
• Leverancierbeoordelingssysteem waterdicht maken
• Kiemdruk verlaging toepassen in de eierverwerkingsruimtes door middel van UV-C
• Verbeterpunten registratie invoeren
• Monitoringschema uitbreiden met ondermeer Campylobacter
• IKB ei onderwerpen aan een audit door een NOBO (Notified Body)

Kijken is bijziendheid, ZIEN een vorm van verziendheid