Met ingang van de Corona maatregelen vanaf maart 2020 zijn er veel dingen veranderd in het beroepsonderwijs.

• De scholen gingen dicht
• De lessen werden haastig omgezet naar video presentaties
• Onderling contact met de studenten ging over naar video video

Met ingang van dit jaar zien wij dat sommige hogescholen wel volledig opengaan en de andere houden liever vast aan de haast onverstaanbare videolessen.
Tot mijn afgrijzen worden zelfs de opgenomen hoorcolleges uit 2020 doodleuk dit jaar weer afgespeeld.
De docenten hebben het fysieke lesgeven verleerd lijkt wel.
Schoolverlaters van de komende jaren zullen de beroerde conditie van hun curriculum aan den lijve gaan ondervinden. Die worden gewoon uitgelachen door hun collega’s op de werkvloer en werken zich zeer snel naar een burn-out toe in een poging de schade in te halen.
Afstudeerjaren 2021, 2022 en 2023 zullen slechte ‘wijnjaren’ worden.

Klassikaal les is het meest effectief.
De sociaal filosoof Confucius heeft 2.500 jaar geleden een treffende uitspraak gedaan over didactiek.

1. Zeg het mij, dan zal ik het vergeten
2. Laat hem mij zien dan zal ik het onthouden
3. Betrek mij erbij dan zal ik het me eigen maken

Een videoles haalt de eerste zinsnede niet eens. Dat is twee dimensionaal en de ontvanger heeft na 10 minuten geen contact meer. Er is geen spanningsboog zoals die in een klas geldt. Een docent die voor de klas staat kan tijdens zijn betoog contact met zijn toehoorders maken. Wanneer iemand gaat snurken bijvoorbeeld.
Fysiek lesgeven valt onder de eerste twee zinnen. Het is bekend dat zo’n 10% van de stof meteen blijft hangen in het hoofd van de student.
Practicum is de ultieme manier van lesgeven. Die ervaringen vergeet je nooit meer. Helaas wordt hier veel te weinig aandacht aan besteed. Het kost veel voorbereiding, het is vermoeiend om iedereen ter plaatste bij te sturen en men moet na afloop op tijd opruimen om de bus naar huis te halen.

Vakinhoudelijke- en praktijkkennis van de docenten

Dat wordt helemaal aan de goede wil en ijver van een HBO docent overgelaten. Er zijn wel lescriteria (het curriculum) maar die hangen als los zand aan elkaar. Er zijn veel ijverige leerkrachten maar ik kom ook verdomd slechte en luie docenten tegen die eigenlijk ander werk moeten gaan zoeken. Nu praat ik over mijn eigen vakgebied: Voedingsmiddelentechnologie met aanverwante onderwerpen.

De vakbladen worden wel gelezen maar de actualiteit volgen via symposia, studiebijeenkomsten en excursies wordt mondjesmaat gedaan. Sterker nog: Ik zie zelden een HBO docent op dergelijke gelegenheden.

Geen verbetercultuur en kwaliteits zin merkbaar
Een docent die zich keurig aan de lessen houdt en lekker ongemerkt onder de radar weet te blijven kan het nog steeds lang volhouden. Dit zijn types waar beheerders van caravanstallingen een hekel aan hebben. Hun caravan moet 3 tot 4 maal per jaar uit de loods gemaneuvreerd te worden…
Het HBO onderwijs moet eens aan kwaliteitsmanagement gaan doen en daar consequenties aan verbinden. Begrippen die in de industrie heel normaal zijn zullen veel van deze pijnlijke zwakheden blootleggen en de verbeterpuntenlijst zal actief aangepakt worden. Bijvoorbeeld:

Invoering van de KPI’s (Kritieke Prestatie Indicatoren) voor docenten. Maak alles maar meetbaar, te beginnen met de gemiddelde scores van de leergroepen ofwel klassen. Ligt die onder de 6,0 dan heeft de docent gewoon gefaald en rolt er een verbeterplan uit. Bij een tweede faalmoment wordt de arbeidsovereenkomst automatisch beëindigd. Humor lijkt mij dit.

Vervang de Engelse kretologie door normaal Nederlands
‘University of Applied Sciences’ klinkt mooi maar is hol en weinigzeggend. Gewoon HBO opleiding voedingsmiddelentechnologie noemen.
Engelse colleges? Alleen op de WUR voor de goed betalende buitenlandse studenten is dit lonend. Niet voor een HBO opleiding. Gewoon Nederlandse termen voor de opleidingen bedenken. Met beide benen op de grond staan heet dit en bovendien is het doorsnee Engels van de docenten uiterst beroerd.

Pleidooi voor een competentieregister HBO docenten CB-HBO!
(Para) medici en zorgverleners bijvoorbeeld moeten aantoonbaar blijvend vakstudies, symposia en themadagen volgen anders raken zijn hun BIG (Beroepen Individuele Gezondheidzorg) registratie kwijt. De wet BIG geeft regels voor beroepen in de gezondheidszorg en beschermt patiënten tegen ondeskundig en onzorgvuldig handelen.
Het wordt hoog tijd dat HBO docenten onder zo’n regime gaan vallen.
Bovendien lijken veel leerkrachten van HBO beroepsopleidingen chronisch lui. Zolang er geen prikkel bestaat om het vakgebied bij te houden zal hier niet snel verandering in komen.
Docenten die beroepsonderwijs geven zullen hun competenties ook aantoonbaar op peil dienen te houden anders doen zij de student tekort. Bij ieder studiebezoek of bijwonen van een vakinhoudelijk symposium ontvangt hij accreditatiepunten die in een register terechtkomen die de vakbekwaamheid van de beroepsbeoefenaar moet borgen. Te weinig studiepunten behaald? Externe promotie!

Noem het voor mijn part CB-HBO (Competentie Borging Hoger Beroepsonderwijs.)

Dit lijkt mij een goed begin.

Alleen een slechte leerling kan een goede leraar zijn